20 January 2019

အီေကြေဒါ မီးေတာင္ေအာက္က တ႐ုတ္လုပ္ ေရကာတာ



ေရကာတာႀကီးသည္ သက္ရွိလွုပ္ရွားေနေသာ မီးေတာင္ေအာက္တြင္ တည္ရွိသည္။ ျပာမ်ားက ေကာင္းကင္ သို႔ ထိုးထြက္လၽွက္။

ဆယ္စုႏွစ္ႏွင့္ ခ်ီ၍ ေရကာတာ မေဆာက္ရန္ အစိုးရအရာရွိမ်ားက သတိေပးခဲ့သည္။ ဘူမိေဗဒ ပညာရွင္ တို႔က ေျမငလ်င္တခ်က္ လွုပ္႐ုံျဖင့္ ေရကာတာ တစ္ခုလုံး ပ်က္ျပဳန္းသြားနိုင္သည္ဟု ေျပာခဲ့သည္။

ယခုအခါတြင္ ေရကာတာႀကီးကို ဖြင့္လွစ္ၿပီး ၂ ႏွစ္ရွိခဲ့ၿပီ။ အက္ေၾကာင္းေထာင္ခ်ီ၍ ေရကာတာ ယႏၲရားမ်ား ပ်က္လာေနသည္။ ေရကာတာထဲတြင္ ႏုန္းမ်ား၊ သဲမ်ား၊ သစ္ပင္မ်ား ပိတ္ဆို႔လၽွက္။ တစ္ႀကိမ္တည္းေသာ ပမာဏအျပည့္ စမ္းသပ္ေမာင္းႏွင္မွုတြင္ ေပါက္ကြဲ တုန္ခါမွုမ်ား ျဖစ္ခဲ့သျဖင့္ နိုင္ငံ၏ ပင္မ ဓာတ္အားလိုင္း တေလၽွာက္ ေရွာ့ျဖစ္ ျပတ္ေတာက္သြားခဲ့သည္။

ေတာႀကီးမ်က္မည္းထဲမွ ဧရာမေရကာတာႀကီးကို တ႐ုတ္တို႔၏ ေငြေၾကးေနာက္ခံျဖင့္ တည္ေဆာက္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ေတာင္အေမရိကတိုက္မွ နိုင္ငံငယ္ အီေကြေဒါ၏ စြမ္းအင္ျပႆနာကို ေျဖရွင္းရန္၊ ဆင္းရဲမြဲေတမွုမွ ႐ုန္းထြက္ရန္ ဟူေသာ ရည္မွန္းခ်က္ႀကီးမ်ားျဖင့္ လုပ္ခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။

အမွန္တကယ္ ျဖစ္လာသည္ကေတာ့ နိုင္ငံတဝွမ္းကို လႊမ္းျခဳံေလာင္ၿမိဳက္ခဲ့ေသာ အက်င့္ပ်က္ လာဘ္စားမွု တရားခြင္၊ ေဘးဒုကၡေရာက္လုနီး ေႂကြးၿမီပမာဏႏွင့္ တ႐ုတ္၏ ေႏွာင္ႀကိဳးေအာက္မွ အီေကြေဒါနိုင္ငံ၏ အနာဂတ္တို႔ပင္ ျဖစ္သည္။

ေႂကြးၿမီ ဝန္ထုပ္ေအာက္က တိုင္းျပည္

ေရကာတာစီမံကိန္းတြင္ ပါဝင္ခဲ့ေသာ အီေကြေဒါ ထိပ္တန္းအရာရွိ အားလုံးနီးနီးသည္ လာဘ္စားမွုျဖင့္ အဖမ္းခံေနရဆဲ ျဖစ္လၽွင္ျဖစ္၊ သို႔မဟုတ္ ျပစ္ဒဏ္စီရင္ခ်က္ ခ်မွတ္ခံရၿပီး အေနအထားတြင္ ရွိၾကသည္။ ထိုအထဲတြင္ ယခင္ ဒုတိယသမၼတ၊ ယခင္ လၽွပ္စစ္ေရးရာဝန္ႀကီးတို႔ ပါဝင္သည္။ ေရကာတာစီမံကိန္းကို ေစာင့္ၾကည့္ေပးရန္ တာဝန္ေပးျခင္းခံရသည့္ အက်င့္ပ်က္မွု တိုက္ဖ်က္ေရးအရာရွိပင္ ပါလိုက္ေသးသည္။

အထက္ပါ အေျခအေနတို႔အတြက္ အီေကြေဒါ၏ ကုန္က်စရိတ္မွာ တ႐ုတ္နိုင္ငံမွ ေခ်းေငြ ေဒၚလာ ၁၉ ဘီလီယံ။ ကိုကာကိုဒိုစင္ကရဲယားဟု သိၾကသည့္ ေရကာတာႀကီး တခုတည္း အတြက္ေတာ့ မဟုတ္ပါ။ လမ္းတံတား၊ အေဝးေျပးလမ္းမ်ား၊ ေက်ာင္းမ်ား၊ ေဆးခန္းမ်ားႏွင့္ အျခားေရကာတာ ၆ ခုတို႔ တည္ေဆာက္ ခဲ့သည့္ စရိတ္မ်ားလည္း ပါဝင္ပါသည္။ ထိုစရိတ္တို႔ကို ေပးရန္ အစိုးရမွာ အသည္းအသန္ ျဖစ္ေနပါသည္။

အီေကြေဒါနိုင္ငံမွ ထိုအေႂကြးမ်ား ေပးနိုင္မေပးနိုင္က အေရးမႀကီးပါ။ တ႐ုတ္တို႔ဘက္မွ ေငြလက္ခံရရွိၿပီး ျဖစ္ေနပါသည္။


အေၾကာင္းမွာ ေငြေပး၊ ေငြေခ်းထားေသာ ကိစၥအ၀၀အတြက္ အီေကြေဒါ၏ တန္ဖိုးအႀကီးဆုံး ထုတ္ကုန္ ျဖစ္ေသာ ေရနံ ၈၀ ရာခိုင္ႏွုန္းကို တ႐ုတ္က ရယူထားေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ အေရာင္းအဝယ္ စာခ်ဳပ္ မ်ားစြာကို ေဒၚလာျဖင့္ ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့သည္ မဟုတ္ပါ။ ေရနံျဖင့္ ေပးေခ်ရန္ ခ်ဳပ္ဆိုထားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ အမွန္တစ္ကယ္တြင္ တ႐ုတ္တို႔က ေဈးႏွိမ္၍ ဝယ္ယူထားျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ ဝယ္ရင္းေဈးအေပၚ အျမတ္တင္ တစ္ဆင့္ခံပင္ ျပန္ေရာင္းနိုင္သည္။





05 January 2019

Trust ဟူေသာ ယုံၾကည္မူက အရာရာကို ၿပီးေၿမာက္္ေစပါသလား



ၿမန္မာနိင္ငံေရး အကူးအေၿပာင္း အႀကိဳကာလ (၂၀၀၈-၂၀၀၉) ခန္႔မွစ၍ အေနာက္နိင္ငံမ်ားမွ တင္သြင္း လာေသာ (ဒီမိုကေရစီ လူ႕အခြင္အေရး)၊ (ကြဲျပားျခားနားခြင့္ရွိျခင္း - Agree To Disagree) (Trust ပာူေသာ ယုံၾကည္မူ တည္ေဆာက္ျခင္း) စေသာ အသုံးအႏႈန္းမ်ား လူတိုင္း၏ ပါးစပ္ဖ်ားတြင္ ေရပန္းစားခဲ့ပါ၏။ 

အခ်ဳိ႕ကလည္း ဆရာႀကီးမ်ားပမာေျပာင္းလဲပါ "Change" ဟူသည္ကုိလည္းေျပာတတ္ ေသး၏။ မည္သုိ႔ေျပာင္းလဲ ရပါ့မလဲ? ေျပာင္းလဲရမယ့္နည္းေလးေပးပါလား? ဟုဆုိေသာအခါ မ်က္စိ ပ်က္၊ မ်က္ႏွာ ပ်က္ျဖစ္ၾကရသည္ ကုိလည္းႀကံဳဖူးခဲ့ပါသည္။
.
အသုံးအႏႈန္း အသစ္တုိ႔ကုိ ျမန္မာ အမ်ားစုအာေတြ႕ဟန္ရွိသည္။ အရင္းအျမစ္ကုိ နားလည္ရန္ မ ႀကိဳးစားၾက၊ အလ်င္ဦးသူက ဆရာႀကီးလဲလုပ္ေလ့ရွိ၏။ တစ္ကယ္ အသိတရား "အခံ" ရွိသူႏွင့္ေတြ႕ေသာအခါ ရွဴးရွဴး ရွဲရွဲျဖစ္ၾကျပန္သည္။


 ျမန္မာႏုိင္ငံ အမွန္တစ္ကယ္ မတုိးတက္ရျခင္း၏ တစ္ကယ့္အရင္းအျမစ္မွာ အသုံးအ ႏႈန္းမ်ားကုိ လွ်ာဖ်ားေပၚတြင္ အရသာေတြ႕ေလာက္ရုံျဖင့္ ေက်နပ္ေနၾကျခင္းေၾကာင့္ ဟု ေကာက္ခ်က္ေပးႏုိင္ ပါ လိမ့္မည္။ အမွန္တစ္ကယ္ အေလးအနက္ ထဲထဲဝင္ဝင္ သိခဲ့ၾကမည္ဆုိလွ်င္ တုိးတက္ရန္မခဲယဥ္းလွပါေခ်။
.
လုပ္ငန္းရွင္ ဆုိသည္မွာ
~~~~~~~~~~~~
အစုိးရမ်ားထံမွ အခြင့္အေရးရရန္ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားသည္ အသုံးအႏႈန္းဆန္းမ်ားျဖင့္ မိမိတုိ႔ လုိရာကုိ ရေအာင္ ယူသြားတတ္ၾကသည္။ သက္ဆုိင္သူတုိ႔ အေျခခံ မရွိပါလွ်င္ မသိႏုိင္ေခ်။ အေတာ္အတန္ အေရ အတြက္ ရွိေသာ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားႏွင္ ့ထိေတြ႕ခြင့္ရၾကေသာ အစုိးရလူတစ္ခ်ဳိ႕သည္ Terminology မ်ားကုိႏႈတ္ တိုက္ေျပာႏုိင္လာၾကၿပီး၊ သူတုိ႔ကုိယ္ သူတုိ႔သိၿပီး၊ တတ္ၿပီးဟု အထင္ရွိၾကေတာ့သည္။ ဤ အျဖစ္အပ်က္မ်ဳိး သည္ႏုိင္ငံမ်ားစြာတုိ႔၏ အစုိးရမ်ားကေရွးပဝသဏီတည္းကႀကံဳ ခဲ့ၾက၊ ျဖတ္သန္းခဲ့ၾကရၿပီး၊ ယေန႔လည္းမရုိးႏုိင္ ေအာင္ႀကံဳေန၊ ျဖတ္သန္းေနၾကတုန္းပင္။

အလြယ္ကူဆုံး ဥပမာမွာ …...
Demand မ်ားလွ်င္ေစ်းႏႈန္း တက္၍ Supply မ်ားလွ်င္ေစ်းႏႈန္းက်သည္ ဟူေသာ သေဘာတရားသည္ အေျခခံ သေဘာမွ်သာျဖစ္သည္။ ထုိသေဘာတရားကုိ ဆန္႔က်င္ေသာ အေျခအေနတစ္ခ်ဳိ႕ ရွိသည္ကုိ လက္ ေတြ႔ စီမံ ခန္႔ခဲြမႈပညာ မရွိေသာသူမ်ား မသိၾကေခ်။

လြတ္လပ္စြာ သေဘာကဲြလဲြႏုိင္သည္ ဟူေသာ Agree to disagree သည္ ဘယ္အေျခအေန၊ ဘယ္ အဆင့္ မွာျဖစ္ေလ့ရွိပါသလဲ  ? အေျခအေနတုိင္း၊ ေနရာတုိင္းမွာျဖစ္ခြင့္ မရွိေခ်။ စီမံခန္႔ခဲြမႈ အလႊာ အဆင့္ဆင့္ (Management Hierarchy) အရ … ေအာက္ေျခတြင္ရွိႏုိင္ၿပီး၊ အေပၚ အဆင့္ဆင့္တက္လာသည္ႏွင့္ အမွ်ကဲြ ျပားျခားနားမႈက်ဥ္းေျမာင္းသြားရသည့္ သေဘာရွိပါ၏။ 

ဤသေဘာကုိ မသိပဲ (ကဲြျပားျခားနားခြင့္ရွိသည္) … ဟူေသာေယဘုယ် သေဘာတရားကုိ အခ်ိန္တုိင္း၊ ေနရာတုိင္း၊ အေျခအေနတုိင္းတြင္ ကုိင္စဲြထားပါက အရာရာ ဘာမွမျဖစ္ပဲ ပ်က္စီးရုံသာရွိပါလိမ့္မည္။