09 February 2022

ျမန္မာတို႔၏ အခ်ိန္ကာလ အေခၚအေဝၚမ်ား

 



ယေန႔၊ နက္ျဖန္၊ သဘက္ခါ ၊တစ္လ ကိုးသီတင္း

             ျမန္မာေဝါဟာရ ေန႔မ်ား-

=> ယေန႔ (မူရင္း)၊

=> အတိတ္ေန႔မ်ား၊

     (၁)မေန႔၊

     (၂) တျမန္ေန႔၊

     (၃) တျမန္ျပင္မေန႔။

=> အနာဂတ္ေန႔မ်ား။

     (၁) နက္ျဖန္

     (၂) သဘကၡါ

     (၃) ဖိန္းႏြဲခါ၊

     (၄) ဖႀကိဳခါ

     (၅) အပိတ္၊ အဖိတ္၊

     (၆) (၇) ဒုတိယ၊ တတိယ အပိတ္ေန႔

     (၈) ဥပုသ္ေန႔။


 ယေန႔ ေဝါဟာရ _

                   ယေန႔ကား- (ယခုေန႔) ဟူေသာ ေဝါဟာရမွ ေျပာင္းလာသည္။ ယခုေန႔၊ ယေန႔ (ခု-ကိုေဖ်ာက္၍ ေဝါဟာရေျပာင္းသည္)။


နက္ျဖန္ ေဝါဟာရ _

                  ယေန႔မွ ေနာက္ေန႔ကို ေနာက္တျပန္- ဟုဆိုသည္။ ေန႔တျပန္-ဟူေသာ ေဝါဟာရမွ အဆင့္ဆင့္ ေျပာင္းသည္။

(ေန႔တျပန္ > ေန႔ျပန္ > နဲ႔ျပန္ > နက္ျပန္ > နက္ျဖန္)


သဘက္ခါ ေဝါဟာရ _

                 နက္ျဖန္၏ ေနာက္ေန႔ကို နက္ျဖန္၏ တဘက္ေန႔ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ တဘက္ေန႔အခါ- ဟုလည္းေကာင္း၊ တဘက္ခါ- ဟုလည္းေကာင္း၊ သဘက္ခါ- ဟုလည္းေကာင္း အဆင့္ဆင့္ေျပာင္း၍ ေခၚဆိုသည္။ အခ်ိဳ႕ကား သံဘက္ခါ- ဟု ဆိုၾကေသးသည္။

(တဘက္ေန႔အခါ > တဘက္ခါ > သဘက္ခါ)


 ဖိန္းႏြဲခါ ေဝါဟာရ _

                  သားႀကီးငါးႀကီး မေပၚရ- ဟု ဘုရင့္အမိန္႔ေတာ္ ေမာင္းစည္လွည့္ေသာ သားႀကီးငါးႀကီး အပိတ္ေန႔ကို အေျခခံ၍ ျဖစ္ေပၚသည္။

                 ေရွးျမန္မာတို႔သည္ လဆန္း (၅)ရက္ေန႔၌, သားငါးႀကီးမေပၚရ အမိန္႔ကို စည္လည္ေစသည္။ အမိန္႔ေတာ္စာကို ဆင္ေပၚမွ ဖတ္ၾကား အမိန္႔ေတာ္ျပန္ရသည္။

                 ဤသို႔ သားႀကီးငါးႀကီး မေပၚရ၊ လဆန္းငါးရက္ေန႔ကို အပိတ္ေန႔- ဟုဆိုသည္။ ထို အပိတ္ေန႔ကို အဖိတ္ေန႔-ဟု အသံေျပာင္းဆိုသည္။

                 အဖိတ္ေန႔အႀကိဳ လဆန္း(၄) ရက္ေန႔ကို အဖိတ္ႀကိဳေန႔- ဟု ဆိုသည္။ အဖိတ္ႀကိဳ ဟူေသာ ေဝါဟာရမွ ဖိတ္ႀကိဳ- ဟုလည္းေကာင္း၊ ဖႀကိဳ- ေျပာင္းေ႐ႊ႕၍ ဖႀကိဳေန႔- ဟုဆိုသည္။

                 ထို ဖႀကိဳေန႔၏ေရွ႕ လဆန္း (၃)ရက္ေန႔ကို အဖိတ္ႏွင့္ ဆက္ႏြယ္ေနၿပီ ျဖစ္၍ အဖိတ္ႏြယ္ေန႔- ဟုဆိုသည္။

                 အဖိတ္ႏြယ္ ေဝါဟာရမွ ဖိတ္ႏြယ္- ဟုလည္းေကာင္း၊ ဖိတ္ႏြဲ- ဟုလည္းေကာင္း၊ ဖိန္းႏြဲ- ဟုလည္းေကာင္း၊ ဖႏြဲ- ဟုလည္းေကာင္း ျမန္မာ့ေဝါဟာရ ေခၚတြင္သည္။

=> ယေန႔ ၏ေရွ႕ အတိတ္ရက္,ေန႔ -

-> မေန႔ _

                   ယမန္-ကား လြန္ခဲ့ေသာအခါကို ေဟာ၏။ ယမန္ရက္၊ ယမန္လ၊ ယမန္ႏွစ္ စသည္ရႈ။

                   ယမန္- လြန္ခဲ့ေသာ (တေန႔လြန္ခဲ့ေသာ) ေန႔~ ေန႔အခါ၊ ယေန႔မွ ျပန္ခဲ့ေသာ္ တေန႔လြန္ေသာ ေန႔ကို ယမန္ေန႔- ေခၚသည္။

                   ယမန္ေန႔မွ ယမေန႔ သို႔လည္းေကာင္း၊ မေန႔ သို႔လည္းေကာင္း ေဝါဟာရေျပာင္းသည္။

(ယမန္ေန႔ > ယမေန႔ > မေန႔)


-> တျမန္ေန႔ ေဝါဟာရ _

                   မေန႔ကေထာက္၍ ေန႔တျပန္ ေရွ႕က်ေသာေၾကာင့္ တစ္ျပန္ေန႔- ဟုဆိုသည္။ တစ္ျပန္ ဟူေသာ ေဝါဟာရမွ တျပန္ေန႔၊ တျမန္ေန႔ သို႔ေျပာင္းသည္။

(တစ္ျပန္ေန႔ > တျပန္ေန႔ > တျမန္ေန႔)


-> တျမန္႔ျပင္မေန႔၊ တျမန္ျပင္တေန႔ _

                 တျမန္ေန႔၏ မေန႔ကို တျမန္ေန႔အျပင္ လြန္ခဲ့ေသာ မေန႔ ျဖစ္၍ တျမန္႔ျပင္မေန႔- ဟုဆိုသည္။

                 တျမန္ေန႔အျပင္ အရင္တေန႔ျဖစ္၍ တျမန္႔ျပင္တေန႔- ဟုလည္းဆိုသည္။

(မဟာသုတဒီပနီ တ- တြဲ)


တစ္လ ကိုးသီတင္

    (ျမန္မာျပကၵဒိန္၌သာ ရေသာ ဥပုသ္ေန႔မ်ား)

၁။ လဆန္း ၇-ရက္ေန႔

၂။ လဆန္း ၈-ရက္ေန႔

၃။ လဆန္း ၁၄-ရက္ေန႔

၄။ လျပည့္ေန႔

၅။ လျပည့္ေက်ာ္ ၁-ရက္ေန႔

၆။ လျပည့္ေက်ာ္ ၇-ရက္ေန႔

၇။ လျပည့္ေက်ာ္ ၈-ရက္ေန႔

၈။ လကြယ္ေန႔

၉။ လဆန္း ၁-ရက္ေန႔


ေရွးစာကဗ်ာမ်ား

Crd_to_owner ကေညာမူဖိူး

ေနာ္ဂဲလယ္ထူး (စာေပပရဟိတ)



No comments:

Post a Comment