စစ္မီး အားေကာင္းလာဦးမည္႔ အေရွ႔ အလယ္ပိုင္း (သုိ႔မဟုတ္) ထရမ္႔ ၏ အေရွ႔အလယ္ပိုင္း အခင္းအက်င္းသစ္

( ၅. ၆. ၁၇) ေန႔တြင္ ကမၻာက စိတ္ဝင္စားေသာ သတင္းတစ္ခု တက္လာသည္၊ ကာတာ ကို ပစ္မွတ္ ထားၿပီး ေဆာ္ဒီအာေရးဗီးယား ဦးေဆာင္ကာ ဘာရိန္း၊ အီဂ်စ္၊ ယူေအအီး(အာရပ္ေစာ္ဘြားမ်ားႏိုင္ငံ)၊ ယီမင္၊ လစ္ဗ်ား၊ ေမာ္လ္ဒိုက္ ပါဝင္ေသာ ပင္လယ္ေကြ႔ “ဆြန္နီ” ႏိုင္ငံမ်ားက သံတမန္ အဆက္အသြယ္ ျဖတ္ေတာက္ လိုက္သည္၊ အေၾကာင္းျပခ်က္က ကာတာႏိုင္ငံသည္ Muslim Brotherhood ဟူေသာ မြတ္စလင္ေသြးေသာက္ အၾကမ္းဖက္မ်ားကို ေနာက္ကြယ္က ေထာက္ပံ႔ေနေသာေၾကာင္႔ဟု ဆိုသည္။ ဘရားသားဟုဒ္ေၾကာင္႔ ေဒသတြင္း မၿငိမ္မသက္မႈကို ႀကီးမားစြာျဖစ္ေစခဲ႔သည္ဟု စြပ္စြဲသည္၊

.
တစ္မူး ပို႐ႈၾကသူမ်ား 
********************

ျမန္မာ၊ ဗီယက္နမ္၊ ကေမၻာဒီးယား၊ လာအိုစေသာ ေမာင္မြဲႏိုင္ငံမ်ား ၏ ႏိုင္ငံေရးကို “အာဏာရွင္” “ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈႀကီးေသာ” စသျဖင္႔ ပုဒ္ထီး၊ ပုဒ္မ အမ်ိဳးမ်ိဳး တပ္၍ ပံုႀကီးခ်ဲ႔ကားၾကေသာ္ လည္း မ်ားစြာ မ႐ႈပ္ေထြးလွ၊ အီလစ္ႏိုင္ငံေရး၊ ခ်မ္းသာေသာႏိုင္ငံမ်ား ၏ ႏုိင္ငံေရးက မ်က္ႏွာဖံုးစြပ္၏ ေနာက္ကြယ္တြင္ မ်ားစြာ႐ႈပ္ေထြး လွသည္၊ အာဏာရွင္ႏိုင္ငံေရးထက္ ပို၍ေၾကာက္စရာေကာင္းၿပီး၊ ပို၍ ရက္စက္တတ္ေလ႔ရွိသည္၊ ျပည္သူ႔ေရွ႔က မားမား မတ္မတ္ အက်ိဳးျပဳ သေယာင္ႏွင္႔ ကိုယ္႔ျပည္သူကို ျပန္၍ စေတးလိုက္သည္မ်ားပင္ ရွိခဲ႔ၾကသည္ (ယေန႔ ၉/၁၁ အေရးအခင္းသည္ ဝိဝါဒႀကီးမားစြာ ကြဲျပားေနေသာ ျဖစ္ရပ္တစ္ခု)။

ကာတာကို Muslim Brotherhood အၾကမ္းဖက္ အဖြဲ႔ႏွင္႔ ဆက္စပ္ေနသည္ဟု ဆြန္နီ အုပ္စုက စြပ္စြဲခဲ႔ၾကသည္၊ ဦးေဆာင္ႏုိင္ငံျဖစ္ေသာ ေဆာ္ဒီက "IS" တို႔ကို တစ္နည္း တစ္ဖံုမက၊ နည္းမ်ိဳးစံုျဖင္႔ ေထာက္ပံ႔ေနပါသည္ဟု ပူတင္က ဖြင္႔ခ်ခဲ႔ၿပီး ျဖစ္သည္၊ "IS" အၾကမ္းဖက္ကို အေမရိကန္ ဦးေဆာင္ေသာ ေနတိုး အုပ္စုက တိုက္ခိုက္ႏွိမ္နင္းသည္ဟု ဆိုသည္၊ ေလေၾကာင္းမွ ဗံုးႀကဲသလိုႏွင္႔ လက္နက္၊ ရိကၡာမ်ား ခ်ေပးခဲ႔ေသာပံုကို ပူတင္က ထုတ္ျပခဲ႔သည္။ "IS" တို႔၏ အေရးပါေသာ အမိန္႔ေပး စခန္းအခ်ိဳ႔တြင္ အေမရိကန္ တပ္မွဴးအခ်ိဳ႔ တို႔ကို ေတြ႔ခဲ႔ရသည္။

အလိုမက်ေသာႏိုင္ငံမ်ားတြင္ စစ္တပ္မွ အာဏာသိမ္းလွ်င္ ျပင္းျပင္း ထန္ထန္ ေဝဖန္ေလ႔ ရွိေသာ္ လည္း၊ အီဂ်စ္ တြင္ ေမာ္စီ ကို ျဖတ္ခ်၍ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး စီစီ က အာဏာ သိမ္းေသာအခါ ဟီလာရီကလင္တန္ က “ ဒီမိုကေရစီ ကို ထိန္းသိမ္းတာပါ” ဟု ခပ္တည္တည္ ေျပာခဲ႔သည္၊ မည္သုိ႔ မ်က္ႏွာဖံုးစြပ္ၾကေစကာမူ ကိုယ္က်ိဳးစီးပြား အေပၚသာ အေျခခံၾကၿပီး၊ တစ္ခါတစ္ရံ ဟန္ေဆာင္ႏိုင္ၾကကာ၊ တစ္ခါတစ္ရံ ခပ္ေျပာင္ေျပာင္ ဆို တတ္ ၾက၊ လုပ္တတ္ၾကေသာ ႏိုင္ငံေရး ၊ သကာရည္ေအာက္က အဆိပ္ရည္ အျပည္႔ ႏုိင္ငံေရးသာျဖစ္၏ ။ (ျမန္မာျပည္သူတို႔ ဤအခ်က္ကို ေကာင္းစြာ နားလည္ထားႏုိင္ၾကဖို႔ ေကာင္းပါသည္)။

.

Muslim Brotherhood ဆိုသည္မွာ
*************************************

မြတ္စလင္ေသြးခ်င္းညီအကို အဖြဲ႔ဟု ျမန္မာလို ျပန္ဆိုႏိုင္မည္႔ Muslim Brotherhood အဖြဲ႔ကို အီဂ်စ္တြင္ (၁၉၂၈) ခန္႔က စတင္ သေႏၶတည္ခဲ႔သည္၊ ဆြန္နီ အဓိက အုပ္စုျဖစ္ၿပီး တရားဝင္ အဖြဲ႔အစည္း ျဖစ္လာကာ ထိုမွတစ္ဆင္႔ ႏိုင္ငံတစ္ကာတြင္ ႐ံုးခြဲမ်ား ဖြင္႔လွစ္ႏုိင္ခဲ႔ကာ အျခားေသာ လူမႈေရး၊ ကယ္ဆယ္ေရး စေသာ ပံုသ႑ာန္မ်ားျဖင္႔လည္း ျဖန္႔က်က္ႏိုင္ခဲ႔သည္။

ဘရားသားဟုဒ္ အဖြဲ႔ဝင္ တို႔သည္ ျပင္းထန္ေသာ အယူဝါဒ ရွိၾကသူမ်ားဟု ေဝဖန္ခံရ၏။ Sharia Law ဟူေသာ အစၥလာမ္ဥပေဒ ကို က်င္႔သံုးရန္ ႀကိဳးစားၾကသူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္၊ ဘရားသားဟုဒ္ ၏ အယူအဆ သေဘာ တရားကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ခဲ႔ေသာ အယ္ကိုင္ဒါ အၾကမ္းဖက္ အဖြဲ႔အစည္းကို စတင္ တည္ေထာင္သူတစ္ဦးျဖစ္သည္႔ အဗၺဒူလာ ယူဆြတ္ အက္ဇမ္ (Abdullah Yusuf Azzam) မွာ Jordan Muslim Brotherhood မွ ျဖစ္သည္။ မူရင္း Muslim Brotherhood သည္ ေရာက္ရွိေသာႏိုင္ငံေပၚ မူတည္၍ အီဂ်စ္ဘရားသားဟုဒ္၊ ေ၈်ာ္ဒန္ဘရားသားဟုဒ္၊ အီရတ္ဘရားသားဟုဒ္ စသျဖင္႔ အမည္ အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင္႔ တည္ရွိရွင္ သန္ခဲ႔ၾကသည္။

ဘရားသားဟုဒ္ တို႔သည္ အစြန္းေရာက္ အယူအဆရွိၾကသူမ်ား ျဖစ္သျဖင္႔ တစ္ခါတစ္ရံတြင္ အစိုးရမ်ား၏ တရားဝင္ ရပ္တည္မႈ႔ အဖြဲ႔အစည္းမွ ဖ်က္သိမ္း ခံခဲ႔ရသည္ မ်ိဳးလည္း ရွိၾကသည္။ အီဂ်စ္တြင္ မူဘာရတ္ျပဳတ္က်ၿပီး လြတ္လပ္စြာ ေရြးခ်ယ္မဲေပးၾကရာမွ အီဂ်စ္ဘရားသားဟုဒ္ ျဖစ္ေသာ ေမာ္စီ သမၼတျဖစ္လာသည္၊ အေမရိကန္သည္ "IS" တို႔ကို ေနာက္ကြယ္မွ ေထာက္ပံ႔ေနေသာ္ လည္း ဘရားသားဟုဒ္ႏွင္႔ အေစးကပ္ ဟန္-မတူ၊ ထို႔ေၾကာင္႔ အီဂ်စ္သမၼတျဖစ္လာသူ ေမာ္စီ သည္ သမၼတ သက္တမ္း (၁) ႏွစ္ခန္႔သာ ၾကာလိုက္သည္၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးစီစီ ၏ အာဏာသိမ္းျခင္းကို ခံလိုက္ရေတာ႔၏။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးစီစီ မွာ အရာရွိငယ္ ဘဝတြင္ အေမရိကန္ စစ္သင္တန္း တက္ခဲ႔သူျဖစ္ၿပီး၊ အီဂ်စ္ဘရားသားဟုဒ္ အဖြဲ႔အစည္းကို မတရားအသင္း ေၾကညာခဲ႔လိုက္သည္။

.
သမၼတ ေမာ္စီ လက္ထက္တြင္ အေရြးခ်ယ္ခံျဖစ္သည္ဟု ယံုၾကည္မႈ ျပင္းထန္ခဲ႔ဟန္ ရွိသည္၊ ဘရားသား ဟုဒ္ ၏ တင္းမာသည္႔ အယူအဆ သေဘာတရားျဖစ္ေသာ ရွရီယာ ဥပေဒကို တည္ဆဲ ဥပေဒမ်ား ႏွင္႔ ျဖည္းျဖည္း ခ်င္း အစားထိုးရန္ ႀကိဳးစားရာတြင္ ေမာ္စီ ကို ေထာက္ခံေသာ အုပ္စု/ကန္႔ကြက္ေသာအုပ္စု မ်ားၾကား ႀကီး မားေသာပဋိပကၡမ်ား ျဖစ္လာခဲ႔သည္ ။

 ေမာ္စီ ကန္႔ကြက္သူမ်ားကုိ စီအိုင္ေအ က ေထာက္ခံ ထားသည္၊ ပဋိပကၡ တစ္ၿဖည္းျဖည္း ႀကီးထြားလာရာ မီး႐ႈိ႔ ဖ်က္ဆီးမႈမ်ား၊ အုပ္စုလိုက္ တိုက္ခိုက္မႈမ်ား အထိ က်ယ္ျပန္႔လာသျဖင္႔ ေနာက္ဆံုး အီဂ်စ္စစ္တပ္ မွ အာဏာ သိမ္းလိုက္ေတာ႔သည္။ အီဂ်စ္ အဓိက႐ုဏ္းတြင္ ေသဆံုးသူစုစုေပါင္း (၈၁၇) ဦးမွ် အထိ ရွိခဲ႔သည္ဟုဆိုသည္။

အယ္ကိုင္ဒါ ၏ ေခါင္းေဆာင္ဟု လူသိမ်ားေသာ “အိုစမာဘင္လာဒင္” ၏ ဂ်ီဟဒ္ သေဘာတရား မ်ားဆိုင္ရာ ေခါင္းကိုင္ ဆရာႀကီးမွာ ယူဆြတ္အက္ဇမ္ ျဖစ္သည္ ။ အိုစမာဘင္လာဒင္ ေသဆံုးခဲ႔ၿပီး ဆက္ခံ ခဲ႔ေသာ အယ္ ကိုင္ဒါ အၾကမ္းဖက္ အဖြဲ႔အစည္းႀကီး၏ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္ေသာ Ayman Mohammed Rabie al-Zawahiri မွာမူ အီဂ်စ္ ၈်ီဟဒ္ အေရးေတာ္ပံုအဖြဲ႔ကို စတင္ထူေထာင္ခဲ႔သူ ျဖစ္သည္။ 

အယ္ကိုင္ဒါကို စီအိုင္ေအ ၏ သား ဟုတင္စားလွ်င္ အိုင္အက္(စ) သည္ စီအိုင္ေအ ၏ေၿမးၿဖစ္လာပါလိမ္႔မည္ ။ ဘရားသားဟုဒ္ သည္ အစြန္းေရာက္ၿဖစ္ၿပီး အိုင္အက္(စ)သည္ အစြန္းေရာက္အၾကမ္းဘက္ၿဖစ္သည္၊ ကြာၿခားသည္က ဘရားသားဟုဒ္ အေနၿဖင့္ အေမရိကန္ဩဇာ မခံၿခင္းသာၿဖစ္သည္။

ေဆာ္ဒီ-ထရမ့္ ခ်စ္ၾကည္ေရးအၿပီး 
**********************************

သမၼတေလာင္း မဲဆြယ္ေရး ကာလတြင္ ထရမ့္သည္ ေဆာ္ဒီ ကို ေကာင္းစြာ ေဝဖန္ခဲ့သည္၊ "IS" တို႔ ကို ေနာက္ကြယ္မွေထာက္ပံ့သည္ ဟူေသာ စြပ္စြဲခ်က္ျဖင့္၊ အုိင္အက္စ္ အၾကမ္းဖက္ကုိ ေဆာ္ဒီ မွ လည္းေကာင္း၊ အေမရိကန္ မွလည္းေကာင္း ေထာက္ပံ့ေနေၾကာင္း အေတာ္ မ်ားမ်ား ယခုအခါ သိ႐ွိခဲ့ၾကၿပီး ျဖစ္သည္ ။ အဘယ့္ေၾကာင့္ အေမရိကန္က ေဆာ္ဒီကုိ "IS" ေထာက္ပံ့မႈျဖင့္ စြပ္စြဲရပါသနည္း၊ ဇာတ္လမ္း သေဘာ သဏၭၭာန္လုပ္ သ႐ုပ္တူရန္ ျဖစ္ပါလိမ့္မည္။

ထရမ့္ သမၼတျဖစ္လာခဲ့ၿပီး၊ (၅) လခန္႔တြင္ ေဆာ္ဒီ သို႔ ေရာက္လာပါေတာ့သည္၊ ဒံုးခြင္းဒံုး THAAD အပါ အဝင္ စစ္လက္နက္ ပစၥည္း ေဒၚလာဘီလီယံ (၁၁ဝ) ဖိုး အေရာင္းအဝယ္ စာခ်ဳပ္-ခ်ဳပ္ဆို သြားခဲ့ပါသည္ ။ ေဆာ္ဒီအေပၚ ျပင္းျပင္း ထန္ထန္ ေဝဖန္မႈလည္း ထြက္မလာေတာ့ေခ်။ ေဆာ္ဒီ မွ ထရမ့္ ျပန္ၿပီး တစ္ပတ္မျပည့္မီ ကာတာ အေပၚ ေဆာ္ဒီ ဦးေဆာင္ေသာ ပင္လယ္ေကြ႔ႏုိင္ငံမ်ားက သံအဆက္အသြယ္ စတင္ျဖတ္ေတာက္ခဲ့ေတာ့သည္၊ ေလေၾကာင္းလုိင္းမ်ား ရပ္နားလိုက္ရသည္၊ နယ္စပ္ တံခါးမ်ား ပိတ္ဆို႔ၾကသည္၊ စီးပြားေရး အဆက္ အသြယ္မ်ား တစ္ၿဖည္းျဖည္း ေလ်ာ့က်လာဖြယ္ရာ ရွိသည္၊

ပင္လယ္ေကြ႔ႏုိင္ငံမ်ားက ]ကာတာ} ကို သံတမန္ အဆက္အသြယ္ ျဖတ္ေတာက္လိုက္သည့္ သတင္း ထြက္ေပၚလာၿပီးေနာက္္ အေမရိကန္က ေၾကညာခ်က္တစ္ေစာင္ အလ်င္အျမန္ ထြက္ခဲ့သည္ ။

“အေ႐ွ႔အလယ္ပုိင္းေဒသတြင္း အၾကမ္းဖက္မႈ တုိက္ဖ်က္ေရးအတြက္ မည္သို႔မွ် မထိခိုက္ေစႏုိင္” ဟုဆိုသည္ ၊ အျဖစ္အပ်က္မ်ားက ျမန္ဆန္၏။ တုိက္ဆိုင္စြာပင္ ေဆာ္ဒီသို႔ သမၼတထရမ့္ လည္ပတ္ၿပီး ရက္ပိုင္းအတြင္းမွာ ကာတာကို ပင္လယ္ေကြ႔ႏုိင္ငံမ်ားက သံအဆက္အသြယ္ျဖတ္မႈ ေပၚေပါက္လာခဲ့သည္ ။ 

ဘရားသားဟုဒ္ႏွင့္ ဆက္စပ္ေသာေၾကာင့္ဟုသာ ဆိုလွ်င္ … ဤကိစၥသည္ ႏွစ္မ်ားစြာ ကလည္းက သိ႐ွိခဲ့ၿပီး ကိစၥျဖစ္ေနပါ၍ လံုေလာက္ေသာ အေၾကာင္းျပခ်က္ဟု မျမင္ပါေခ်။ သူပုန္ အမ်ိဳးမ်ိဳး ကြဲျပားေနေသာ အေ႐ွ႔ အလယ္ပိုင္းသည္ ယခုအခါ မီးေလာင္တုိက္ သြင္းခံေနရသည့္ပမာျဖစ္ၿပီး မည္သည့္ႏုိင္ငံက မည္သည့္ သူ ပုန္ မ်ားကုိ ေထာက္ခံေမြးျမဴခဲ့သည္ကုိ ေလ့လာသူမ်ားက သိရွိထားခဲ့ၿပီးသာ ျဖစ္ပါ၏။

ထရမ့္ ဗ်ဴဟာ အခင္းအက်င္းသစ္
*********************************

အေမရိကန္သမၼတ Richard Nixon လက္ထက္တြင္ The search for proxies ဟူေသာ ဗ်ဴဟာအရ Iran, Israel, Zaire, စသည့္ႏိုင္ငံ မ်ားတြင္ၾကားခံစစ္ ဟူေသာ Proxy War မ်ား စတင္ ဖန္တီးခဲ့သည္၊ ကိုယ္တိုင္ စစ္ မတိုက္ဘဲ စစ္ျဖစ္လိုေသာ ႏုိ္င္ငံ အခ်င္းခ်င္းေသြးခဲြ၍ စစ္ျဖစ္ေစ သည့္နည္း ျဖစ္သည္ ၾကားခံ စစ္တလင္းတို႔မွ ရေသာ အက်ိဳးအျမတ္မ်ားကိုလည္း ေကာင္းစြာ ခံစားခဲ့ ၾကရသည္ျဖစ္ရာ ပေရာက္စီ သေဘာတရားကို က်ယ္ျပန္႔စြာ သံုးတတ္ လာခဲ့ေတာ့၏။

သဲကႏၱာရ ထဲတြင္ ကုလားအုတ္ စီးစဥ္က အေရွ႔အလယ္ပိုင္းသည္ အေမရိကန္ အတြက္ ၿခိမ္းေျခာက္မႈတစ္ခု မဟုတ္ခဲ့ပါေသာ္လည္း၊ ယခုအခါ ေရနံ မွ ႐ုတ္တရက္ ခ်မ္းသာ လာခဲ့ၿပီး၊ အစၥလာမ္ ကမၻာ တျဖည္းျဖည္း က်ယ္ျပန္႔လာခဲ့ျခင္းက အေမရိကန္ သာမက အျခားႏုိ္င္ငံ အေတာ္မ်ားမ်ားအတြက္ပင္ ၿခိမ္းေျခာက္မႈတစ္ခု ျဖစ္လာခဲ့သည္ဟု အေမရိကန္တို႔ ယူဆလာခဲ့ၾကဟန္ ရွိသည္ ။

 စစ္ေၾကာင့္ ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္လာၾကရင္း ႏိုင္ငံအသီးသီးသို႔ စိမ့္ဝင္လာခဲ့ၾကသူမ်ား၊ လူဦးေရ ထုတ္လုပ္သည့္ စက္႐ုံတစ္႐ုံ ပမာ ဘဂၤလားေဒ့ခ်္မွ အေရ အတြက္ ႀကီးမားေသာ အစၥလာမ္မ်ား ကမၻာအရပ္ရပ္ ပ်ံ႔ႏွံ႔ေနျခင္း သည္ ျဖစ္စဥ္ အစတြင္ “လူ႔အခြင့္အေရး” ႏွင့္ “ဒီမိုကေရစီ” အရွိန္တက္စဥ္က မသိသာၾကေသးခဲ့ပါေသာ္လည္း၊ ဆယ္စုႏွစ္ ႏွစ္ခု-သံုးခုေက်ာ္၌မူ စိုးရိမ္စရာမ်ား ဟု ျမင္ေတြ႔လာခဲ့ၾကေတာ့၏။

အျခားႏုိင္ငံမ်ားကုိ လူ႔အခြင့္အေရးဟု မည္သုိ႔ေအာ္ေပးေနသည္ ဆုိေစကာမူ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံတြင္း မြတ္ဆလင္အေရအတြက္ ကို အနိမ့္ဆုံးျဖစ္ေအာင္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အေမရိကန္တုိ႔ ထိန္းသိမ္း ထားႏုိင္ခဲ့သည္ကုိ ေတြ႔ႏိုိင္ပါ၏။

ဤသည္ကပင္ အျခားႏုိင္ငံမ်ားကို မည္သို႔ေျပာဆိုေနေစကာမူ ကိုယ့္ႏုိင္ငံ အက်ိဳးစီးပြား ကုိ မည္သို႔ကာကြယ္ခဲ့သည္မွာ ထင္ရွားလွ၏။ ႏုိင္ငံေရးသည္ ႐ႈပ္ေထြး၏၊ အႀကံအစည္မ်ားသည္လည္း ႐ႈပ္ေထြးလွ၏ ။ ၁၉၇၃ -ေရနံ အက်ပ္အတည္းတြင္ ေရနံထြက္ OPEC မွ အေမရိကန္ ကို တန္ျပန္ အေရးယူ ပိတ္ဆုိ႔မႈလုပ္ခဲ့ျခင္းကို အေမရိကန္တုိ႔ ဘယ္ေတာ့မွ ေမ့ႏုိင္မည္မဟုတ္ ။

 ေရနံေဒၚလာမ်ားျဖင့္ လုိအပ္လွ်င္ ေဝါလမ္းမႀကီး ၏ ရွယ္ယာေဈးကြက္ကုိ ၿဖိဳခ်ရန္ ဟူေသာ အစီအစဥ္ကုိ လည္း အေမရိကန္၏ ေခြး သားေရပိုက္ထဲတြင္ မွတ္သားထားမည္မွာ ေသခ်ာသည္၊ ေရွးက ခ႐ူးဆိတ္ စစ္ပြဲမ်ားသည္ ခရစ္ယာန္-အစၥလာမ္ၾကား ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာေညာင္း၍၊ လူသန္းေပါင္းမ်ားစြာ ေသေက်ခဲ့သည့္ သမုိင္း သင္ခန္းစာကိုလည္း မူဝါဒေရးဆြဲရာတြင္ အၿမဲတမ္း စဥ္းစားေလ့႐ွိသည့္ အေၾကာင္းအရာ ျဖစ္ပါလိမ့္ မည္။ မြတ္ဆလင္တို႔၏ လူဦးေရ တိုးပြားမႈ၊ အျခားႏုိင္ငံ အသီးသီးသို႔ စိမ့္ဝင္မႈ၏ အနာဂတ္ အႏၱရာယ္ကုိ လည္း အေမရိကန္ ပညာရွင္တို႔က အၿမဲေစာင့္ၾကည့္ေနမည္မွာ ေျမႀကီးလက္ခတ္မလြဲ၊


ထုိ႔ေၾကာင့္လည္း (၁၉၇ဝ၊ ၈ဝ၊ ၉ဝ) ေက်ာ္ ကာလမ်ားတြင္ နည္းပညာေပါင္းမ်ားစြာျဖင့္ ေရနံ ေရာင္းႏုိင္ငံမ်ား မွ ပက္ထ႐ိုေဒၚလာ မ်ားကို အေမရိကန္ တုိ႔က ျပန္၍ သိမ္းယူသြားခ့ဲသည္ကို ေတြ႔ႏုိင္သည္၊


 သို႔ေသာ္လည္း လံုေလာက္မႈ မရွိေသးပါ၊ လူဦးေရ အဆမတန္ တိုးပြားမႈက ရပ္တန္႔၍ မရႏိုင္ ေသးပါ ။

🐠         ခ႐ူးဆိတ္စစ္ပြဲ တစ္ေက်ာ့ျပန္ အျဖစ္ခံမည္လား ...
🐠      အျခားေသာ အစီအမံ မ႐ွိႏုိင္ဘူးလား …

အေမရိကန္တို႔ ဒုတိယ ဗ်ဴဟာကို ေ႐ြးခ်ယ္ခဲ့ဟန္ ရွိသည္၊ အယ္ကိုင္ဒါ ကို သား အျဖစ္ေမြး၍ ဆုိဗီယက္ႏွင့္ Proxy War ကို အာဖ၈န္တြင္ ဖန္တီးခ့ဲသည္၊ "IS" ကို ေျမး အျဖစ္ေမြးၿပီး အစၥလာမ္ ကမၻာမွာ စစ္ပြဲႀကီးမ်ား ျဖစ္ေစ ခဲ့သည္ ။ 

ယေန႔ အေရွ႔အလယ္ပိုင္းေဒသတြင္ သူ႔ဟန္ခ်က္၊ သူ႔မွ်ေျချဖင့္ Strong State အျဖစ္ ႐ွိေနခဲ့ေသာ ႏုိင္ငံမ်ားစြာ က်ဆံုးခဲ့ၿပီး Collapsed State အျဖစ္ ကြဲျပား က်ဆံုး၊ စစ္မီးေလာင္ခဲ့ေခ်ၿပီ၊ ဤဗ်ဴဟာကို အိုဘားမား အေတာ္ ပင္ အေကာင္အထည္ေဖာ္သြားခဲ့သည္၊ သို႔ေသာ္လည္း မထိန္းခ်ဳပ္နိႈင္ခဲ႔ … အျခားႏုိင္ငံမ်ားသို႔ ေဘး ထြက္ ဆိုးက်ိဳး သက္ေရာက္ေစခဲ့သည္ ။

 ဆိုဗီယက္ ကုိ ပစ္မွတ္ထား၍ ငါးရံ႔ႏွစ္ေကာင္ ဖမ္းခ်င္ေသာ အိုဘားမား သည္ ဆီးရီးယား ကုိ စစ္မီးေလာင္တုိက္ သြင္းခဲ့ရာ ပူတင္ မေနသာေတာ့ဘဲ ဝင္ပါလာရေတာ့သည္ ။

ထိုေသာအခါ လက္ညိွဳး အျပန္အလွန္ ထိုးၾကရင္း အေမရိကန္ ၏ မဟာမိတ္လည္းျဖစ္၊ ေနတိုး အဖြ႔ဲဝင္ လည္းျဖစ္ေသာ တူရကီ က ပူတင္ႏွင္႔ ေပါင္းသြားၿပီး "IS-အေမရိကန္" အေၾကာင္း ကမၻာသိ ျဖစ္ကုန္ေတာ့ သည္။

ယခု ထရမ့္ လက္ထက္၊ အုိဘားမား လက္ထက္က “အာ႐ွ ဗဟိုျပဳ” စဥ္းစားမႈကုိ ထရမ့္ က ေမ့ပစ္ လုိက္ သည္၊ (ျမန္မာႏုိင္ငံ အေတာ္ သက္သာသြားခဲ့ပါ၏)။ အေ႐ွ႔အလယ္ပိုင္း ဗဟိုျပဳဗ်ဴဟာ အသစ္ ခ်မွတ္ ဟန္႐ွိသည္။

ေဆာ္ဒီ ကို သမၼတ မျဖစ္မီ လက္ညိွဳး ေငါက္ေငါက္ထုိုးေနရာက သမၼတျဖစ္ၿပီး လက္နက္ေရာင္းကာ ဘီလီယံ (၁၁ဝ) ယူသြားသည္၊ တုိက္ဆုိင္စြာ “ဆြန္နီ-႐ွွီးအုိက္” မီးစက ေနာက္က လုိက္လာၿပီ ။

အႏၱရာယ္႐ွိေသာ အီရန္ ကို အိုဘားမားမွ လြဲ၍၊ အေမရိကန္ သမၼတ အဆက္ဆက္ သတိထားခဲ႔ သည္႔ လမ္းေၾကာင္းကို ထရမ့္ က ျပန္ေရြးခ်ယ္သည္ ။ သို႔ေသာ္လည္း ကိုယ္တုိင္ စစ္ပြဲဆင္ႏႊဲဖို႔ စဥ္းစားဟန္မတူ ၊ အ ခ်င္းခ်င္း စစ္ျဖစ္ေစျခင္းက ႏွစ္ဖက္ေသေက်၍ လူဦးေရလည္းေလ်ာ့၊ အမုန္းတရားကိုလည္း ျမင့္တင္ ေပးရင္း … ႏုိင္ငံလည္း ပ်က္စီးေစေသာ သံုး၊ေလးခ်က္ ျပတ္လမ္း ကို ဆံုးျဖတ္လိုက္ဟန္ ရွိသည္။

မၾကာမီ အေရွ႔အလယ္ပိုင္းတြင္ ပို၍ မၿငိမ္မသက္မႈမ်ား၊ ပုိ၍ႀကီးမားေသာ စစ္ပြဲႀကီးမ်ား၊ လက္နက္စမ္းသပ္မႈမ်ား၊ စစ္မီးေတာက္မ်ားကို ေဒသတစ္ခုလံုး အႏွံ႔အျပား၌ ေတြ႔ျမင္လာရဖြယ္ရာ ႐ွိသည္ဟု သံုးသပ္ရပါ၏။

ေနဇင္လတ္
( ၆-၆-၁၇) (၁၈၇၁)

Nay Zin Latt