ျမန္မာ ့စီးပြားေရးကို ေဘာဂေဗဒ သီအိုရီမ်ားႏွင့္ ခ်ဥ္းကပ္ၾကည္႔ၿခင္း

စကားဦး

စာေရးသူ အျပင္ သိပ္မထြက္ျဖစ္ေတာ့ပါ။ အိမ္မွာပဲ စာေရး စာဖတ္ လုပ္သည္။ ေခါင္းကိုက္လာလၽွင္ အိမ္ႏွင့္ မနီးမေဝး လွည္းတန္းဘက္ ထြက္သည္။ ေကာ္ဖီေသာက္ခ်င္ ေသာက္မည္။ သို႔မဟုတ္ ကိုလြင္ဦး စာအုပ္ဆိုင္ ထိုင္ခ်င္ထိုင္မည္။ သို႔ျဖင့္ စာေရးသူမွာ ေလာကႀကီး မဟုတ္ေတာင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ႀကီးႏွင့္ အထူး သျဖင့္ စာေပေလာကႏွင့္ ကင္းကြာေနေတာ့သည္။

တစ္ေန႔လယ္ကလည္း စာဖတ္ရင္း ေခါင္းကိုက္လာသည္ႏွင့္ လွည္းတန္းစင္တာထြက္ၿပီး ေကာ္ဖီ ေသာက္ျဖစ္သည္။ ဤတြင္ ႏိုင္ငံျခားသားတစ္ေယာက္က စာေရးသူ နာမည္ေခၚၿပီး ႏႈတ္ဆက္သည္။ ထုံးစံ အတိုင္း စာေရးသူမွာ သူ႕အမည္ကို ေမ့ေနေသာ္လည္း မ်က္မွန္းတန္းမိ သလိုျဖစ္ေန၍ ၿပဳံးျပလိုက္သည္။ ေကာ္ဖီတစ္ခြက္မွာၿပီး သူ႕ကိုေက်းဇူး ျပဳလိုက္သည္။

 ေကာ္ဖီေသာက္ရင္းမွပင္ သူက မေမၽွာ္လင့္ေသာ ေမးခြန္းတစ္ခုကို ေမးလိုက္ရာ စာေရးသူမွာ ဘာေျဖရမွန္းမသိ ‘ေငါင္’ သြားေတာ့သည္။ သူ႕ေမးခြန္း … “ခင္ဗ်ားတို႔ႏိုင္င ံစီးပြားေရးက ဘာ သီအိုရီနဲ႔သြားေနတာလဲ …”

ေျပာရလၽွင္ သူ ေမးသည့္ေမးခြန္းမ်ိဳးကို မိမ ိကိုယ္ကိုယ္ မၾကာခဏဆိုသလိုေမးေနမိသည္မွာ ၾကာပါၿပီ။ ေမးမိတိုင္းလည္း အေျဖမရခဲ့ပါ။ သို႔ႏွင့္တိုင္ သူ႕ကိုေတာ့ ထိန္းထိန္းသိမ္းသိမ္း အေျဖေပးလိုက္ပါသည္။ ယခုလို … “ကၽြန္ေတာ္က ေဘာဂေဗဒပညာနဲ႔ အေတာ္စိမ္းပါတယ္။ စီးပြားေရးနဲ႔လည္း မနီးလွပါဘူး …။ ဒါ့ေၾကာင့္ မိတ္ေဆြရဲ႕ ေမးခြန္းကို ကၽြန္ေတာ္ မေျဖတတ္ပါဘူး …” စာေရးသူေျပာသည္ကို သူ နားလည္ရဲ႕လားမသိ။ ဇေဝဇဝါႏွင့္ စာေရးသူကို ေငးၾကည့္ေနသည္။ စာေရးသူလည္း ႏႈတ္ဆက္ျပန္ခဲ့သည္။ သို႔တိုင္ အိမ္ေရာက္သည္ထိ သူ႕ေမးခြန္းက ေျခာက္လွန္႔ဆဲ …။ “ခင္ဗ်ားတို႔ႏိုင္ငံ စီးပြားေရးက ဘာသီအိုရီနဲ႔ သြားေနတာလဲ …”

မစ္လား၊ ကိန္းလား

စာေရးသူတို႔ ႏိုင္ငံမွာ ဆိုရွယ္လစ္ စီးပြားေရးစနစ္၏ ဒဏ္သင့္မႈကို ႏွစ္ရွည္လမ်ား ခံခဲ့ရသည္။ သို႔ျဖင့္ ျမန္မာ လူထုမွာ ဆိုရွယ္လစ ္ဆိုေသာအသံကို ေလသံမၽွပင္ ၾကားလိုဟန္ မရွိေတာ့ပါေခ်။ ေပၚလစီ မိတ္ကာမ်ားသည္လည္း ဤနည္းႏွင္ႏွင္သာ ျဖစ္ပါလိမ့္မည္။ သို႔ျဖစ္၍ ယေန႔ ျမန္မာ့စီးပြားေရးကို ေမာင္းေန သည္မွာ ‘ ကားလ္မာကၡ္’ ၏ သီအိုရီ မျဖစ္ႏိုင္။ စီမံကိန္း စီးပြားေရးမျဖစ္ႏိုင္ ….။ ျဖစ္ခ်င္းျဖစ္လၽွင္ ‘အရင္းရွင္ စနစ္’ သာ ျဖစ္ပါလိမ့္မည္။ သီအိုရ ီဘက္ကေျပာရလၽွင္ ‘ အဒမ္စမစ ္’ သို႔မဟုတ္ ‘ ဂၽြန္ေမးနတ္စ္ကိန္း ’ သာ ျဖစ္ဖို႔မ်ားပါသည္။

စာေရးသ ူနားလည္သေလာက္ ေျပာၾကည့္ရလၽွင္ အဒမ္စမစ္ က သူ၏ အယူအဆကို ယခုလိုဖြင့္ဆိုပါ သည္။ ‘ ေဈးကြက္ကို အစိုးရ အပါအဝင္ မည္သည ့္အင္အားစုကမွ မစြက္ဖက္ဘဲ ဒီအတိုင္း လႊတ္ထား လိုက္ပါ။ ဤသို႔ဆိုလၽွင္ ေဈးကြက္ အင္အားစုမ်ား၏ ‘ ကိုယ္ေပ်ာက္လက ္’ (Invisible Hand) က သူ႕ဘာသာသူ ေျဖရွင္းၿပီး ‘ တည္ၿငိမ္ေျခ ’ ကို ဖန္တီးေပးလိမ့္မည္’ ဟု ဆိုသည္။

သို႔အတြက္ စမစ္ က ‘ အေကာင္းဆုံး အစိုးရ ဆိုသည္မွာ (စီးပြားေရးတြင္) ပါဝင္မႈ အနည္းဆုံး အစိုးရ ျဖစ္သည္’ ဟု မွတ္ခ်က္ျပဳခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ The Best Government is the Least Government ဟု ေဖာ္ျပပါသည္။ ‘အစိုးရေသးေသး’ (Weak Government) ကို ၫႊန္းသည္။


ဂၽြန္ေမးနပ္စ္ကိန္း မွာ စမစ္၏  ‘ ကိုယ္ေပ်ာက္လက္ သီအိုရီ ’ ကို အၿပီးအျပတ္ျငင္းဆိုခဲ့သူေတာ့မဟုတ္ပါ။ ‘သီအိုရီ အရ မွန္ႏိုင္ေသာ္လည္း လက္ေတြ႕တြင္ အခါခပ္သိမ္း မမွန္ႏိုင္’ ဟု ေဝဖန္ခဲ့သူသာ ျဖစ္သည္။ အထူးသျဖင့္ ‘ စီးပြားေရး အတက္အက် သံသရာ ’ ၏ ‘ အက်ပိုင္း ’ (Recession) တြင္ ေဈးကြက္ အင္အား စုသက္သက္ျဖင့္ တည္ၿငိမ္ေျခကို ဖန္တီးႏိုင္ေကာင္းမွ ဖန္တီးႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။ ဤ အေျခအေနတြင္ အစိုးရ အေနႏွင့္ ‘ ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္ဖို႔ လိုလိမ့္မည္ဟုဆိုပါသည္။ Government Intervention အယူအဆဟု ေဖာ္ျပသည္။ ႏိုင္ငံေရး အရဆိုလၽွင္ ‘ အစိုးရႀကီးႀကီး ’ (Strong Government) ကို ၫႊန္းသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ၁၉၆၄ ခုႏွစ္ေလာက္ကပင္ ထုတ္လုပ္ေရး လုပ္ငန္း အားလုံးေလာက္ကို ျပည္သူပိုင္သိမ္းခဲ့ရာ ျဖစ္တည္ကာစ ‘ လူလတ္တန္းစား ’ မွာ ‘ ဘူးသီးႏ ုႏု အေမႊးသပ္ခံလိုက္ရသလို’ ျဖစ္ခဲ့ရၿပီး ဆက္လက္မဖြံ႕ၿဖိဳးႏိုင္ျဖစ္ခဲ့ရသည္။ တစ္ခ်ိန္တည္းေလာက္မွာပင္ လမ္းေဘး ကြမ္းယာဆိုင္မွ အစ ျဖန္႔ခ်ိေရးလုပ္ငန္းမ်ားကိုပါ အစိုးရက ခ်ဳပ္ကိုင္လိုက္ရာ ေဈးကြက္ပါ ေပ်ာက္ခဲ့ရသည္။

ဤသို႔ ‘ ခါးသီး၊ နာက်ည္း၊ ေနာင္ၾကဥ ္’ စရာမ်ား ရွိခဲ့ရာ အစိုးရ အေနႏွင့္ စမစ္ ၏ ‘ လြတ္လပ္ေသာ ေဈးကြက္ ’  (Free Market) ဘက္ အာ႐ုံၫြတ္ႏိုင္သည္ကို စာနာ နားလည္ေပးႏိုင္ပါသည္။ လက္ေတြ႕တြင္လည္း NLD အစိုးရ တက္ခါစကပင္ ဝန္ႀကီးဌာန အခ်ိဳ႕ ျဖဳတ္၊ အခ်ိဳ႕ေပါင္းႏွင့္ ‘ အစိုးရေသးေသး ’ ျဖစ္ေအာင္ ရည္႐ြယ္ခ်က ္ရွိရွိ ေျပာင္းလဲခဲ့သည္ကို ေတြ႕ရပါသည္။ သိပ္မၾကာေသးခင္ကလည္း ဒုဝန္ႀကီး တစ္ဦးက ‘ ကုန္ေဈးႏႈန္း တက္တာကိုလည္း လူေတြက အစိုးရကိုပဲ အျပစ္ေျပာေနၾကတယ ္” ဟု ဆိုခဲ့ဖူးရာ အစိုးရ၏ေပၚလစီမွာ စမစ္ ၏ ‘လြတ္လပ္ေသာေဈးကြက္’ ဟု နားလည္ရမလို ရွိသည္။

သို႔တေစ လူလတ္တန္းစားလည္း ခ်ည့္နဲ႔၊ ေဈးကြက္လည္း ေပ်ာက္သေလာက္ျဖစ္ေနေသာ အေျခအေန မ်ိဳးတြင္ ‘ လြတ္လပ္ေသာ ေဈးကြက္ ’ ထူေထာင္ႏိုင္စြမ္း ရွိ မရွိမွာ အေလးထား စဥ္းစားရမည့္ ျပႆနာ ဟု ထင္သည္။ ကြယ္လြန္သူ ေဘာဂေဗဒပညာရွင္ ဆရာႀကီး ေမာင္စူးစမ္း ကမူ ‘ ျမန္မာ့စီးပြားေရး၏ လက္ရွိ အေျခအေနတြင္ Free Market ကို မည္မၽွပင္ အာ႐ုံၫြတ္ၫြတ္၊ လက္ေတြ႕တည္ေဆာက္ဖို႔ မျဖစ္ႏိုင္။ ‘ကိန္း’ ၫႊန္းသလို အစိုးရ အေနႏွင့္ စီးပြားေရးတြင္ တစ္စုံ တစ္ရာ ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္ဖို႔လိုလိမ့္မည္’ ဟု ေထာက္ျပခဲ့သည္။ ဤသို႔ဆိုလၽွင္ ဆိုခဲ့ပါ ဒုဝန္ႀကီး အေနႏွင့္ ‘သီအိုရီ အေ႐ြးမွားသလား’၊ သို႔တည္း မဟုတ္ ‘ကိုယ္စီးတဲ့ျမင္း အထီးလား၊ အမလား မသိ’ ဆိုေသာ စကားပုံလိုျဖစ္ေနမလားမသိ …၊ စဥ္းစားရမည့္ပုံရွိ သည္။

ဘ႑ာေရးလား၊ ေငြေၾကးလား

‘ေဖာင္းပြမ ႈ’ (Inflation) မွာ NLD အစိုးရ ရင္ဆိုင္ေနရေသာ စီးပြားေရး ျပႆနာမ်ားထဲမွ အဆိုးဆုံး တစ္ခု ဟု ဆိုႏိုင္သည္။ ၂၀၁၄-၁၅ ခုႏွစ္ အတြင္း ေဖာင္းပြမႈႏႈန္းမွာ ၅ ဒသမ ၉ ရာခိုင္ႏႈန္း ရွိခဲ့ၿပီး ၂၀၁၆- ၁၈ ႏွစ္ တြင္မူ ၈ ဒသမ ၉ ရာခိုင္ႏႈန္းထိ တက္သြားသည္။ အားနည္းေသာ စီးပြားေရး တိုးတက္မႈႏႈန္း သို႔မဟုတ္ ‘ စီးပြားေရး က်ဆင္းမႈ’ (Recession) ႏွင့္ ေဖာင္းပြမႈတို႔ အၿပိဳင္ျဖစ္ေနလၽွင္ Stagfllation ဟု ေခၚသည္။

‘တန္႔ရပ္ေဖာင္းပြမႈ’ ဟု ဘာသာျပန္ရမလို ရွိသည္။ NLD ၏ GDP တိုးတက္မႈႏႈန္းမွာ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ အတြက္ ၆ ဒသမ ၃ ရာခိုင္ႏႈန္း မၽွသာ ရွိခဲ့ရာ (၂၀၁၃ ခုႏွစ္က ၈ ဒသမ ၄ ရာခိုင္ႏႈန္းႏွင့္ ႏႈိင္းယွဥ္ၾကည့္ဖို႔ ျဖစ္သည္။) ‘တန္႔ရပ္ေဖာင္းပြမႈ’ ဟု ဆိုရမလို ရွိသည္။ ဤအေျခအေနမ်ိဳး ႏွင့္ ႀကဳံရလၽွင္ ‘အလုပ္လက္မဲ့ျပႆနာ’ ႏွင့္ ‘ကုမၸဏီမ်ားေဒဝါလီ ခံရမႈမ်ိဳး’ ရင္ဆိုင္ရစရာ ရွိသည္။

ဆိုခဲ့ပါျပႆနာႏွင့္ ႀကဳံရလၽွင္ ေယဘုယ်အားျဖင့္ ကုထုံးႏွစ္ရပ္ ရွိသည္။ ပထမနည္းမွာ ‘ ကိန္း’  ၏ နည္းျဖစ္ သည္။ အစိုးရအသုံးစရိတ္ကို ဘတ္ဂ်က္လိုေငြျပ တိုးေစၿပီး အခြန္ေလၽွာ႔ေစျခင္းျဖင့္ ကုသႏိုင္ သည္ ဟု ‘ကိန္း’ က ၫႊန္းသည္။ က်ဆင္းေနေသာ ဝယ္လိုအားကို တိုးေစျခင္းျဖစ္၍ ‘ ဝယ္လိုအား ဘက္မွ ခ်ဥ္းကပ္နည္း’ ဟု ေခၚသည္။ ဘ႑ာေရး ေပၚလစီကို အသုံးျပဳသည္ျဖစ္၍ ‘ ဘ႑ာေရးနည္း ’ (Fiscal Tool) ဟုလည္း ေခၚသည္။ NLD ဘတ္ဂ်က္မွာ လိုေငြျပေနသည္ျဖစ္ရာ ဤနည္းကို အသုံးျပဳေနသည္လား ထင္စရာရွိေသာ္လည္း အခြန ္တိုးေကာက္ေနသည္ကိုေတြ႕ရ၍ ဤနည္းဟု မဆိုႏိုင္ျပန္ေပ။

ေနာက္တစ္နည္းမွာ ‘ ေငြေၾကး ထိန္းခ်ဳပ္ေရး အယူအဆ ’ (Monetarism) ကို ေဖာ္ထုတ္ခဲ့သူ ‘ မီလကန္  ဖ႐ိုင္းမင္း’ ၏ နည္းျဖစ္သည္။ သူက ‘ စနစ္ထဲသို႔ အပိုေငြေၾကးမ်ား ထိုးသြင္းလိုက္လၽွင္ ေဖာင္းပြမႈကို တြန္းတင္လိုက္ရာ ေရာက္၍ စီးပြားေရးကို အႀကီးအက်ယ္ ထိခိုက္ေစလိမ့္မည္’ ဟု ‘ ကိန္းဝါဒီ ’ မ်ားကို ေဝဖန္သည္။ ဗဟိုဘဏ္ကို တာဝန္ေပးၿပီး ‘ အတိုးႏႈန္း ’ ကို လိုအပ္သလို အတိုးအေလၽွာ႔ ကစား၍ ကုသ ရန္ အႀကံျပဳသည္။ ‘ ေငြေၾကးေပၚလစီ’ ကို အသုံးျပဳသည္ျဖစ္၍ ‘ ေငြေၾကးနည္း’ (Monetary Tools) ဟုလည္း ေခၚသည္။ ျမန္မာ ့စီးပြားေရး ေဝဖန္ေထာက္ျပသူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ဗဟိုဘဏ္အတိုးႏႈန္း အေၾကာင္း အေျပာမ်ားေန၍ အစိုးရေပၚလစီမွာ ဤနည္းျဖစ္ ေလမည္လား စဥ္းစားဖို႔ရွိသည္။

သြြင္းကုန္ အစားထိုးေရးလား၊ ပို႔ကုန္ျမႇင့္တင္ေရးလား

၁၉၅၀ ျပည့္လြန္ႏွစ္မ်ားေလာက္က သီအိုရီ တစ္ခုေပၚခဲ့ဖူးသည္။ ‘ မွီခိုမ ႈသီအိုရ ီ’ (Dependency Theory) ဟု ေခၚပါသည္။ ဤသီအိုရီက ယခုလိုဆိုသည္။ ‘ အရင္းအျမစ္မ်ားမွာ ကမၻာႀကီး၏ အစြန္အဖ်ားရွိ ဆင္းရဲၿပီး ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈေနာက္က်ေသာ ႏိုင္ငံမ်ားမွ ကမၻာႀကီး၏ အလယ္ဗဟို အူတိုင္ရွိ ခ်မ္းသာေသာႏိုင္ငံႀကီး မ်ား သို႔ စီးသြားေလ့ရွိရာ ခ်မ္းသာႏိုင္ငံမ်ား ႂကြယ္၀လာေစေရး အတြက္ ဆင္းရဲႏိုင္ငံမ်ားက ပါရမီျဖည့္ေပးေနရသည့္သေဘာလို ျဖစ္ေနသည္’ ဟု ေဟာပါသည္။ သို႔အတြက္ ဆင္းရဲႏိုင္ငံမ်ားအတြက္ အေကာင္းဆုံးမွာ လက္ရွိ က႑စီးပြားေရး အစီအစဥ္မွ ေဝးေဝးေနျခင္းပင္ ျဖစ္သည္ဟုဆိုသည္။

အဆိုပါ သီအိုရီကို အၾကမ္းစား အေကာင္အထည္ေဖာ္ခဲ့ၾကသည္မွာ ‘ တံခါးပိတ ္စီးပြားေရး ’ ပင္ျဖစ္သည္။ အက်ိဳးဆက္ကား ကမၻာႀကီးႏွင့္ အဆက္ျပတ္၊ အထီးက်န္ က်န္ရစ္ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ အႏုစား အေကာင္ အထည္ေဖာ္ခဲ့ၾကသည္မွာ ‘ သြင္းကုန္ အစားထိုးေရး ’ (Import Substitution) ပင္ျဖစ္သည္။

မန္မိုဟာဆင္း လက္ထက္ မတိုင္မီထိ အိႏၵိယ အသုံးျပဳခဲ့ေသာ ေပၚလစီပင္ျဖစ္သည္။ ၁၉၅၀ မွ ၈၀ အတြင္း အသားတင္ စီးပြားေရးတိုးတက္မႈႏႈန္း ၁ ဒသမ ၃ ရာခိုင္ႏႈန္းမၽွသာ ရွိခဲ့ရာ ‘ဟိႏၵဴ စီးပြားေရးတိုးတက္မႈႏႈန္း’ ဟူ၍ပင္ ေျပာင္ေလွာင္ေခၚေဝၚခဲ့ၾကသည္။ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ‘ အတြင္းက်ဳံ႕ေပၚလစ ီ’ (Inward – looking Policy) ဟု ေဝဖန္ခဲ့ၾကသည္။ မန္မိုဟန္ဆင္း လက္ထက္ေရာက္မွ ‘ အျပင္ျဖန္႔ေပၚလစီ’ (Outward – Looking Policy) ဟု ဆိုႏိုင္ေသာ ‘ ပို႔ကုန္ျမႇင့္တင္ေရး’ (Export – Promoting) ေပၚလစီသို႔ ေျပာင္း လဲႏိုင္ေတာ့မွ အိႏၵိယ စီးပြားေရးမွာ အတက္ျပလာျခင္းျဖစ္သည္။

‘ သြင္းကုန္ အစားထိုးေရး ’ မွာ ႏိုင္ငံျခားမွ လာေသာ သြင္းကုန္မ်ားေနရာကို ျပည္တြင္း ထြက္ကုန္မ်ားႏွင့္ အစားထိုးႏိုင္ေရး အတြက္ ျပည္တြင္း ထုတ္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား (အထူးသျဖင့္ အေသးစားႏွင့္ အလတ္ စားလုပ္ငန္းမ်ား) ကို အစိုးရက ကူည ီပံ့ပိုးရမည္ဟုဆိုသည္။

 ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ အေသးစားႏွင့္ အလတ္စား လုပ္ငန္းမ်ားဆိုင္ရာ ဥပေဒတြင္ ‘ သြင္းကုန္ အစား ထိုးေရး ေပၚလစီ ’ သေဘာေတ ြပါေနသလား စဥ္းစားမိသည္။ အမွန္စင္စစ္ အာရွ က်ားမ်ားႏွင့္ တ႐ုတ္၊ အိႏၵိယ၊ ဗီယက္နမ္ တို႔ စီးပြားေရး တက္လာၾကသည္မွာ ေယဘုယ် အားျဖင့္ ‘ သြင္းကုန္ အစားထိုးေရး’ မဟုတ္။
‘ ပို႔ကုန္ ဗဟိုျပဳပုံစံ’ (Export Orientated Model) ျဖစ္သည္။

ဤမၽွ ဆိုလၽွင္ ႏိုင္ငံျခားသား မိတ္ေဆြ၏ အေမးကို စာေရးသူ မေျဖတတ္သည္ကို နားလည္ႏိုင္ေလာက္ၿပီ ထင္ပါသည္။

The Voice Weekly ဂ်ာနယ္ပါ ေဆာင္းပါး

ေက်ာ္ဝင္း
၁၃ ေဖေဖာ္ဝါရီ၊ ၂၀၁၈