ဒစ္ဂ်စ္တယ္ စီးပြားေရး

*ဒီလို လုပ္ေနက်ပဲေလ* ဆိုတဲ့ ေျပာေနက် စကားကို က်ေနာ္တို႔ ဆက္ ေျပာေနဦးမွာလား ။ ဒါဆိုရင္ေတာ့ ဒစ္ ဂ်စ္တယ္ စီးပြားေရး မွာ ေနာက္က က်န္ေနခဲ့မွာ ေသခ်ာေနပါၿပီ။

ဒစ္ဂ်စ္တယ္ စီးပြားေရး (Digital Economy) ဆိုတာ ဘာလဲ
ဒစ္ဂ်စ္တယ္ စီးပြားေရး ဆိုတာ အလြယ္ေတာ့ Digital Computer Information and Communication Technology ကို အေျခခံတဲ့ စီးပြားေရးလို႔ ဆိုပါတယ္။ အလြယ္ေျပာရရင္ေတာ့ ဂဏန္းေပါင္းစက္လို ဒစ္ဂ်စ္တယ္ စက္ကေလးမ်ိဳးေတြက အစ ကြန္ပ်ဴတာ၊ မိုဘိုင္းဖုန္း၊ စမတ္ဖုန္း မ်ား အလယ္၊ အဲဒါေတြအားလုံးကို ခ်ိတ္ဆက္ေပးတဲ့ အင္တာနက္ နဲ႔ ေဖ့စ္ဘြတ္လို ဗိုင္ဘာ လို apps ေတြ အဆုံး ပါဝင္ပါတယ္။ 

ဒါ႔အျပင္ ထိေတြ႕ လို႔ မရတဲ့ ဥပေဒ စည္းမ်ဥ္းေတြ၊ စံႏႈန္းေတြ၊ နည္းပညာေတြပါ ပါဝင္ပါတယ္။ အရင္က ဒစ္ဂ်စ္တယ္ဆိုတာ စီးပြားေရးရဲ႕ အစိတ္အပိုင္း တစ္ခုသာ ျဖစ္ေပမယ့္ အခုက စလို႔ ေရွ႕ ေလ ွ်ာက္မွာေတာ့ အရာရာ ဒီဂ်စ္တယ္ နဲ႔ မလြတ္ကင္းႏိုင္တဲ ေခတ္ႀကီးမွာ ဒစ္ဂ်စ္တယ္ ကိုယ္တိုင္ က ပင္မ စီးပြားေရး ျဖစ္လာေနပါၿပီ။

အေျပာင္းအလဲျမန္တဲ့ ဒီကမာၻ
က်ေနာ္တို႔ ရင္းႏွီးခဲ့ဘူးတဲ့ Brand ေတြျဖစ္တဲ့ Kodak, Nokia, BlackBerry အစရွိတာေတြ မ်က္စိေရွ႕ မွာတင္ ေမွးမွိန္ေပ်ာက္ကြယ္သြားခဲ့ၾကတယ္။ ဖလင္ကူးေဆးတယ္ ဆိုတဲ့ ဆိုင္ေတြ ေပ်ာက္ကြယ္ သြားခဲ့တယ္။ သူတို႔ရဲ႕ ပစၥည္းေတြ အရည္အေသြး မမွီလို႔ မဟုတ္ခဲ့ဘူး။ အခုက်ေနာ္တို႔ သုံးေနၾကတဲ့ Brand ေတြ၊ ဝန္ေဆာင္မႈေတြ၊ အသုံးအေဆာင္ေတြဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ ငါးႏွစ္က မၾကားဘူးခဲ့တာေတြ အမ်ားစုပဲ။

Facebook, Google, 3G, Viber, Visa, MasterCard, Smart Watch, Drone, YouTube, Uber, Grab, စတာေတြဟာ က်ေနာ္တို႔ေတြ အတြက္ အသစ္ျဖစ္ယုံတင္ မက အေတာ္မ်ားမ်ားက ကမာၻႀကီး အတြက္ေတာင္ အသစ္ေတြပါ။

အရင္က ေခတ္ေရစီးေၾကာင္း တစ္ခု တစ္ေနရာ ကေန တစ္ေနရာ စီးဆင္းသြားဖို႔ ႏွစ္၊ လ ခ်ီေအာင္ၾကာခဲ့ တယ္။ ႐ုပ္ရွင္ေတြ၊ ဂီတေတြ၊ မဂၢဇင္းေတြ၊ တီဗြီေတြ က တစ္ဆင့္ အခ်ိန္တစ္ခု ယူၿပီးမွ ပင္မေရစီးေၾကာင္းထဲ စီးဝင္ၾကတယ္။ 

အခုဆို အင္တာနက္ လႈမႈ ဆက္ဆံေရး ကြန္ယက္ေတြက တစ္ဆင့္ ခ်က္ခ်င္း စီးဆင္းျပန႔္ႏွံ႔တယ္။ Dab ဆိုရင္ Dab၊ PPAP ဆိုလဲ PPAP၊ စီးဆင္းႏႈန္းက အင္မတန္ျမန္လာတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကမာၻတစ္ဝွန္း မွာ ေျပာင္းလဲေန တာေတြဟာ ခ်က္ခ်င္း ဆိုသလို ကိုယ္ေရွ႕ကို ေရာက္လာေတာ့မယ္။ မေန႔က ဆိုတာ ေတာ္ေတာ္ေဝး သြား ၿပီး မနက္ျဖန္ ဆိုတာ အရမ္းနီးလာတယ္။

ဘာေတြလာမလဲ… ဘယ္အလုပ္ေတြ ေပ်ာက္ကြယ္သြားမလဲ......

Drone
အခုေလာေလာဆယ္ အေပ်ာ္ ပ်ံသန္းဖို႔နဲ႔ ေကာင္းကင္ဓါတ္ပုံ ႐ိုက္ဖိုု႔ သုံးေနၾကတဲ့ Drone ေတြဟာ Logistic အျပင္ အျခား မဆုံးႏိုင္တဲ့ အသုံးေတြ ရွိေနပါတယ္။ အခု သုံးေနတဲ့ ဓါတ္ပုံနဲ႔ ဗြီဒီယို ႐ိုက္ကူးေရးမွာေတာင္ အရင္က နဲ႔ မတူတဲ့ Dimension နဲ႔ Space ကို ေဖါက္ထြက္လာခဲ့တာ သက္ေသ အေနနဲ႔ ေတြ႕ ႏိုင္ပါတယ္။
 ေပ်ာက္ ကြယ္ေတာ့မယ့္ အလုပ္က ပစၥည္း သယ္ပို႔ေပးသူ (Delivery Man)

AR (Augmented )

AR ကေတာ့ အျပင္မွာ ရွိတာနဲ႔ ဖန္တီး ထားတာကို ေပါင္းစပ္ ထားတာပါ။ ဥပမာ မႏၲေလးက်ဳံးေရွ႕ ေရာက္လို႔ ကိုယ္ရဲ႕ စမတ္ဖုန္း ထဲက ၾကည့္လိုက္တဲ အခါ က်ဳံး ရဲ႕ အေခၚအေဝၚျဖစ္တဲ့ ျပအိုး ဆိုတာဘာ ျပစၥင္ ဆိုတာဘာလို႔ အျပင္က ျမင္ရတာနဲ႔ ျဖည့္စြက္ ယွဥ္တြဲ ေဖၚျပတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ Pokemon Go ဂိမ္းဟာ အျမင္သာဆုံး AR ပစၥည္းတစ္ခုပါ။

VR (Virtual Reality)
VR ကေတာ့ အျပင္မွာ မရွိတာကို ကြန္ပ်ဴတာ နည္းပညာနဲ႔ ဖန္တီးထားတာမ်ိဳးပါ။ ဥပမာ...  မင္းတုန္းမင္းလက္ထက္က မင္းခမ္း မင္းနားကို ကြန္ပ်ဴတာ နည္းပညာနဲ႔ ဖန္တီးၿပီး 3D အေနနဲ႔ ၾကည့္ရတာမ်ိဳးေပါ့။ PlayStation VR (Photo via Wikimedia Commons under the Creative Commons license.) AR နဲ႔ VR ဟာ ေနရာေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ား မွာ တြဲသုံးေလ့ ရွိပါတယ္။ 

ဥပမာ ...  မႏၲေလးက်ံဳးေရွ႕ ေရာက္လို႔ ကိုယ္ရဲ႕ စမတ္ဖုန္းထဲကၾကည့္လိုက္တာနဲ႔ အခုလက္ရွိ က်ဳံးေနာက္ခံမွာ မင္းတုန္းမင္း လက္ထက္က မင္းခမ္း မင္းနားကို ျမင္ရသလို ဖန္တီးႏိုင္ပါတယ္။ Iron Cross က ဆရာေစာဘြဲ႕ မႉး နဲ႔ ေရာဂါ သီခ်င္း တြဲဆိုတဲ့ ပုံစံမ်ိဳးေပါ့။

 ေပ်ာက္ကြယ္ေတာ့မယ့္ အလုပ္… ခရီးသြားလမ္းၫႊန္ (Tourguide)

IoT
Internet of Things လို႔ ေခၚတဲ့ အင္တာနက္ နဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ထားတဲ့ အသုံးအေဆာင္ ပစၥည္းမ်ားဟာလဲ တြင္က်ယ္ လာေနၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ အိမ္တစ္လုံး ရဲ႕ စြမ္းအင္ အသုံးကို ေစာင့္ၾကည့္ၿပီး အလိုအေလ်ာက္ ထိန္းညႇိ သတင္း ပို႔သြားတဲ့ စနစ္မ်ိဳး ကေန ကားတစ္စီး ရဲ႕ အေျခအေနကို ယာဥ္ေၾကာင္းထိန္းသိမ္းမႈ စနစ္ေတြနဲ႔  ခ်ိတ္ ဆက္ တဲ့ အထိ လုပ္ေနၾကပါၿပီ။

Wearable
Apple Watch, Samsung Gear, Fitbit စတာေတြဟာ လြယ္လင့္တစ္ကူ ရႏိုင္တဲ့ wearable ေတြပါ။ မၾကာခင္ ကိုယ္႔ရဲ႕ က်န္းမာေရး အခ်က္အလက္ေတြကို သက္ဆိုင္ရာ က်န္းမာေရး ဝန္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္းေတြကို အ ခ်ိန္ နဲ႔ တစ္ေျပးညီ ေပးပို႔ႏိုင္ေတာ့မွာပါ။

Artificial Intelligence
Messenger Bot လို႔ေခၚတဲ့ Facebook Messenger ထဲက အလိုအေလ်ာက္ေျဖေပးတဲ့ Chat Bot ေတြ၊ *iPhone ထဲက Siri*      *Amazon ရဲ႕ Echo*      *Google ရဲ႕ Home*   ဒါေတြ အားလုံးဟာ ေစ်းကြက္ထဲမွာ ရွိေနတဲ့ AI Products ေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
 ေပ်ာက္ကြယ္ေတာ့မယ့္ အလုပ္… Call Center, Customer Service, Direct Sales

Autonomous Car
ဒ႐ိုင္ဘာ မလိုပဲ အလို အေလ်ာက္ေမာင္းႏွင္တဲ့ ကားက စမ္းသပ္ကြင္းထဲမွာ မဟုတ္ဘဲ လမ္းေပၚကို ေရာက္ရွိလို႔ေတာင္ေနပါၿပီ။ စင္ကာပူႏိုင္ငံမွာ 2016 ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ က စတင္ၿပီး အမ်ားျပည္သူသုံး လမ္းမေပၚမွာ Taxi အေန နဲ႔ စမ္းသပ္ေမာင္းႏွင္ေနၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။
 ေပ်ာက္ကြယ္ေတာ့မယ့္ အလုပ္… ယာဥ္ေမာင္း၊ တကၠစီသမား

Blockchain
Blockchain နည္းပညာ ကေတာ့ Digital Economy အတြက္ အေရးႀကီးဆုံး အေျခခံ နည္းပညာ Ecosystem တစ္ခုျဖစ္လာခဲ့ပါၿပီ။ Internet ကို Democratization of Information သတင္း အခ်က္ အလက္ မ်ားကို အမ်ားလက္သို႔ အပ္ႏွံျခင္းလို႔ ေခၚၿပီးတဲ့ေနာက္ Blockchain ကိုေတာ့ Democratization of Trust လို႔ ယုံၾကည္မႈမ်ားကို အမ်ားလက္သို႔  အပ္ႏွံျခင္းလို ေခၚတြင္တဲ့ အထိ အေရးပါပါတယ္။

Cryptocurrency
Blockchain နည္းပညာကို အေျခခံၿပီးေတာ့ ေငြေၾကး နဲ႔ တန္ဖိုး စနစ္တစ္ခုလုံးကိုု ေျပာင္းလဲ လိုက္တာ ကေတာ့ Crytocurrency ပါပဲ။ Bitcoin ကေတာ့ အမ်ားဆုံး အသုံးျပဳတဲ့ Crytocurrency အေနနဲ႔ လူသိ အမ်ားဆုံးျဖစ္ၿပီး ေလာေလာဆယ္မွာ စုစုေပါင္းေစ်းကြက္ တန္ဖိုး အေမရိကန္ ေဒၚလာ ဘီလီယံ ၉၀ ရွိေနပါၿပီ ။

 ေပ်ာက္ကြယ္ေတာ့မယ့္ အလုပ္… ဘဏ္အေျခခံ စာရင္း ဝန္ထမ္းမ်ား၊ underwriters မ်ား၊ Insurance Agent မ်ား ၊

Credit: Sayar Nyein Chan Soe Win

Source