External Locus of Control - ျပင္ပ သက္ေရာက္မႈ

ကိုယ္လုပ္ရင္ျဖစ္တယ္လို႔ တစ္ဖက္သတ္ယံုၾကည္တာကို ILOC - Internal locus of control လို႔ေခၚၿပီး....
ျပင္ပ ထိမ္းခ်ဳပ္မႈရွိတယ္ ( ဥပမာ..ကံ ) ဆိုတဲ့ အေပၚ ယံုၾကည္မႈကို ELOC- External locus of control လို႔ေခၚတယ္ ။

MBA ေက်ာင္းသားဘဝမွာ ဘေမာင္ နဲ႔ ႏိုင္ငံျခားသား ဆရာတို႔ ျငင္းခံုခဲ့ၾကတဲ့ issue တစ္ခုေပါ့ ။

ဗုဒၶက...
ဘယ္အရာကိုမွ တစ္ဖက္စြန္း မက်ဖို႔ လမ္းၫႊန္ထားတယ္၊ ELOC အရ... ကိုယ္လုပ္ရင္ျဖစ္တာက အေျခခံ အျဖစ္ လက္ခံထားရမွာ ျဖစ္ေပမဲ့ အစြန္းတစ္ဖက္ မေရာက္ဖို႔လိုတယ္ ။  ILOC ကို ယံုၾကည္မႈမ်ားၿပီး ဘာမွ မလုပ္ရင္လည္း ဘာမွျဖစ္လာမွာ မဟုတ္ျပန္ဘူး၊ ELOC နဲ႔ ILOC ကို မွ်တစြာ အသံုးခ်နိႈင္တာက
ပညာ ပဲ ။


ျမန္မာေတြမွာ "စန္း" ဆိုတာရွိတယ္၊
"စန္း" ထတဲ့ အခ်ိန္ ဘာလုပ္လုပ္ျဖစ္တယ္ ။ အႏုပညာ နယ္ထဲမွာ ပိုထင္ရွားတယ္ ။

" ကံ" ေကာင္းတဲ့အခါ " စန္း" လဲ လိုက္ေကာင္းတတ္တယ္ ။" စန္း" က်ရင္ ဘယ္သူမွ လက္မခံေတာ့ဘူး ။
ကေနဒီ ဆိုရင္ " စန္း" က်န္ေနေသးေပမဲ့ သက္တမ္းကုန္ေတာ့ အသက္ပါ ေပးလိုက္ရတယ္၊ နစ္ဆင ္ဆိုရင္ “ ကံ" အဆိုးနဲ႔ ၾကံဳၿပီး Watergate affair ေၾကာင့္ ႐ုပ္ပ်က္ဆင္းပ်က္
သမၼတ အျဖစ္က နႈတ္ထြက္ေပးလိုက္ရတယ္ ။ 

အသက္ရွင္သန္ ေနေပမဲ့လည္း "စန္း" ကုန္သြားလို႔ မထင္ေပၚေတာ့တဲ့ အျပင္ ရွင္သန္ေနစဥ္ သူမ်ား ေမးေငါ့တာကို ခံစားခဲ့ရသူျဖစ္သြားတယ္။ အရာရာအတြက္ ဆင္ျခင္ႏိုင္တာ အေကာင္းဆံုးပါ အထူး သျဖင့္ တာဝန္ႀကီးႀကီး ယူထားၿပီး အမ်ားနဲ႔သက္ဆိုင္တဲ့ သူ အားလံုး ဆင္ျခင္ႏိုင္မွ ေတာ္ရံုက်ပါလိမ့္မယ္ ။


လူေျပာ သူေျပာမ်ားလာရင္... "စန္း" က်ေနၿပီ ဆိုတာသိဖို႔ေကာင္းတယ္၊ မဆင္ျခင္ႏိုင္ရင္ ႏြံထဲမွာ ႐ုန္းေလ နစ္ေလ ပိုျဖစ္တတ္တယ္ ။


ဘယ္အခ်ိန္မွာ ျမန္မာေတြ ယၾတာေျခတတ္ၾကသလဲ ?
က်ဆံုးခန္းေရာက္ခ်ိန္ နီးေလ... ယၾတာ ပိုေခ်တတ္ေလ ဆိုတာ သတိျပဳမိၾကမွာပါ ။
ယၾတာေခ်တာနဲ႔ အကုန္ေက်ာ္လႊားႏိုင္မလားလို႔ေမးရင္ ေဗဒင ္ဆရာေတြ က်ဳပ္ကို လာ႐ိုက္ၾကလိမ့္မယ္ ။



ILOC ကို ေမ့ထားရင္ ...

ဗုဒၶက တစ္ခါထဲေဟာၿပီးသားပါ ။
" ကံ" ဆိုတာ ေစတနာ အရင္းခံတဲ့ ( အေၾကာင္း ရဲ႕အက်ိဳး) ျငင္းလို႔မရဘူး၊ တူတဲ့ အက်ိဳးကို မလြဲမေသြ ခံစားရပါ့မယ္ ။ အဲ့ဒါက ေလာကရဲ႕ နိယာမျဖစ္သလို၊ ဓမၼရဲ႕ နိယာမလည္း ျဖစ္ပါတယ္ ။

ဘယ္တရားရံုးရဲ႕ မေတာ္မတရား အမႈ ပလပ္တာမ်ိဳးလိုလဲ လုပ္လို႔မရဘူး၊ နိယာမကို ဘယ္သူမွ အမိန္ေပး လို႔ မရသလို ဘယ္သူမွ လဒ္ထိုးလို႔လဲ မရဘူး၊ ဘယ္သူ႔ လႊမ္းမိုးမႈနဲ႔မွလဲ မေက်ာ္လႊားႏိုင္ဘူး ။


လူ တစ္ဦးကို စိတ္ဆင္းရဲေစရင္... အဲ့ဒီ အက်ိဳးကိုျပန္ရမယ္ ။
လူ အမ်ားကို စိတ္ဆင္းရဲေစရင္လဲ အဆမတန္ေသာ စိတ္ဆင္းရဲမႈကို ျပန္ရမွာေသခ်ာတယ္ ။
အဂတိ ဆိုတာ တစ္ခုမွေကာင္းတာ မပါပါဘူး ။

ပညာမဲ့တဲ့ အဂတိ၊ အဆင္ျခင္မဲ့တဲ့ အဂတိ အားလံုးဟာ ျပဳသူနဲ႔ အေပါင္းအပါ အားလံုးကို အနက္ဆံုးေသာ
ေခ်ာက္ကမ္းပါးထဲ အထိ ဆြဲခ် သြားပါလိမ့္မယ္။ ျဖစ္ပ်က္ အေျခအေနေတြကို သံုးသပ္ရတာ အေတာ္ ေတာင္ နီးကပ္ေနၿပီထင္ပါရဲ႕ ။  ဘယ္လိုေသာ ယၾတာမ်ိဳးမွ မစြမ္းေတာ့တဲ့ ကာလလို႔ ခန္းမွန္းရတယ္။



မီးစာလဲကုန္
ဆီလဲခမ္း
အျပင္ေလလဲ ခပ္ျပင္းျပင္း တိုက္ေနတဲ့ ကာလမ်ိဳး ၊  ေျပာရရင္ ILOC ဆင္ျခင္တံု နည္းပါးမႈေၾကာင့္
ELOC အားေကာင္းတဲ့ ကာလလို႔ေျပာရင္ ရမယ္ထင္တယ္ ။



နတ္သိၾကားေတြကိုလည္း ဒုကၡမေပးၾကပါနဲ႔ေတာ့ ၊ သူတို႔ အိပ္ပ်က္တာပဲ အဖတ္တင္မဲ့ အခ်ိန္မ်ိဳးလို႔ ဆိုရင္
လြန္မယ္လို႔ေတာ့ မထင္ပါ။ အနည္းဆံုး လူေပါင္း သန္း (၄၀) ရဲ႕ စိတ္ႏွလံုးကို ညိႈးႏြမ္းေစတာ နည္းတဲ့ အကုသိုလ္တဲ့လား။


Crd ...  Nay Zin Latt