အလည္လြန္ တန္ျပန္သက္ေရာက္မႈ့ ( Political Spinning Effect )

Magnus Effect ဆိုတာရွိတယ္ ။
Spinning effect ဆိုတာ လည္ပါတ္မႈက ထြက္ေပၚလာတဲ့ သက္ေရာက္မႈ တစ္ခုျဖစ္ ပါတယ္ ။ ေဘာလံုး ဂိုးသြင္းတဲ့အခါ လည္ပါတ္မႈေၾကာင့္ ဦးတည္ရာကေနေကြ႕လာတဲ့ သက္ေရာက္မႈမ်ိဳးပါ ။ အလြန္႔အလြန္ ကၽြမ္းက်င္ ပါမွ အသံုးျပဳလို႔ရတတ္တယ္ ။

US Grand Strategy ကိုေလ့လာရင္...
ဟိုး... အိုက္စင္ေဟာင္ဝါ၊ ထ႐ူးမင္း တို႔လက္ထက္ကသံုးခဲ့တဲ့ Doctrine ေတြဟာ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳး နည္းၿပီး သူတို႔မူဝါဒကို အေကာင္အထည္ေဖၚေပးတဲ့ မဟာဗ်ဴဟာေတြကိုလည္း ႏိုင္နင္းၾကတာေၾကာင့္ ေအာင္ျမင္ခဲ့ တာေတြ႕ရတယ္ ။
 

ရလာဒ္က....
* အေမရိကန္ေခတ္တစ္ခုျဖစ္လာတယ္ ။
* စစ္ေအးကာလကို အဆံုးသတ္ၿပီး ဆိုဗီယက္ယူနီယံ ကို အစိပ္စိပ္အမႊာမႊာ ကြဲသြားေစခဲ႔တယ္ ။
* Bipolar ကေန ... ေမးခြန္းမဲ့ Unipolar World ျဖစ္ေစခဲ့တယ္ ။

 

လည္ပတ္ေနတဲ့ အရာဝတၳဳေတြမွာတင္ Spinning effect ရွိတာ မဟုတ္ဘူး၊ ပိုၿပီး အလည္လြန္ၾကတဲ့ ႏိုင္ငံေရးမွာလဲ Political Spinning Effect ဆိုတာရွိတယ္ ။ အေမရိကန္ရဲ႕ ေရွး... သမၼတေတြအေနနဲ႔ PSE ကို ေကာင္းေကာင္းတြက္ခ်က္ ထိန္းသိမ္းနိႈင္မႈေၾကာင့္ရလဒ္ ဘယ္ေလာက္ၿပီးသလဲ ဆိုရင္... US ဟာ ၿပိဳင္ဖက္မဲ့ Sole Super Power ျဖစ္သြားတယ္ ။

 

ရီဂင္ အလြန္ ( Post Ronald Reagan )
အေမရိကန္အေနနဲ႔ ရီဂင့္ လက္ထက္မွာ ဘုန္းမီးေနလ အေတာက္ပဆံုးလို႔ သတ္မွတ္တယ္၊ သူ႔ေနာက္ပိုင္း
Bush (Sr), Bill Clinton, Bush (Jr), Barack Obama (32) yr နဲ႔ လက္ရွိ Donald Trump (4) yr, စုစုေပါင္း (၃၆) ႏွစ္ဟာ အေမရိကန္ေတြ တစ္ျဖည္းျဖည္း က်ဆင္းလာတာေတြ႕ရတယ္ ။ ဒါေၾကာင့္ ထရမ့္ က Make American Great Again လို႔ေႂကြးေၾကာ္ခဲ့ရတာ။

အေၾကာင္းရင္းကို သုေတသန လုပ္ၾကည့္ရင္...
ၿပိဳင္ဖက္မဲ႔ ဆိုၿပီး ေအာက္ေျခလြတ္သြားတာရယ္ ၊

Political spinning effect ကို မႏိုင္နင္း လိုက္တာရယ္ ၊
ပါတီ နဲ႔ ကိုယ္က်ိဳးစီးပြားဖက္ အေလးထားလိုက္တာရယ္ ဆိုၿပီး အဓိက (၃) ခ်က္ကိုေတြ႕ရတယ္ ။
 

ဥပမာ-
အေရွ႕အလယ္ပိုင္းကို အခင္းအက်င္းသစ္ျဖစ္ဖို႔ မူဝါဒ ခ်ရာမွာ Doctrine အရ အမွန္အမွားကို မေဝဖန္ လိုေပမဲ့ မူဝါဒကိုအေကာင္အထည္ေဖၚတဲ့ မဟာဗ်ဴဟာ အပိုင္းလိုက္ အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ Spinning effect ေတြ ထြက္ လာၿပီး ႏိုင္ႏိုင္နင္းနင္း ထိမ္းခ်ဳပ္ မရတာေတြေတြ႕ရတယ္။

ထပ္ဆင့္ ဥပမာ- အၾကမ္းဖက္ ISIL ေမြးထုတ္ျခင္း တိုတို တုတ္တုတ္ေျပာရရင္...
အေမရိကန္ က်ဆံုးရတာဟာ Political Spinning Effect ကို အကုန္အစင္ မတြက္ခ်က္ႏိုင္တာရယ္၊ မထိမ္းခ်ဳပ္ႏိုင္တာရယ္လို႔ပဲ ေျပာခ်င္ပါတယ္၊

 

 

ျမန္မာမွာေရာ ? ( How about Myanmar ? )

ျမန္မာမွာ ႏိုင္ငံေရးကို School of thoughts ေလာက္နဲ႔ ေျပာႏိုင္ရင္ကိုပဲ ဆရာႀကီး ထင္ေနသူေတြမ်ား တယ္။ Activist က ပိုမ်ားတယ္၊ ျဖစ္ပ်က္စဥ္ေတြကို မွီၿပီး ဆရာႀကီးလုပ္ေနတဲ့သူေတြ မ်ားေနတယ္၊ fb ေပၚ မွာ ဆရာ တစ္ခ်ိဳ႕ကိုေတြ႕တယ္ ။ ခပ္သန္႔သန္႔ပဲ ဘာသာျပန္ေပးေနၾကတယ္ ။ ဆရာႀကီးမလုပ္ၾကဘူး သူတို႔ကို ေက်းဇူး တင္ရေသးတယ္ ။ ကိုယ္မရွာႏိုင္တာ၊ ကိုယ္မေတြ႕တာကို သူတို႔ ဘာသာျပန္ေပးေန ၾကလို႔ ။

 

ပါဝါ ကစားမႈေတြ ႏိုင္ငံေတြ အေပၚထားတဲ့ (ဖြင့္မေရးတဲ့) မူဝါဒနဲ႔ ဗ်ဴဟာကို ေဖၚထုတ္ေရးႏိုင္သူ မရွိ သေလာက္ ရွားေနတယ္ ။ ႏိုင္ငံတိုင္းမွာ ဆိုင္ရာ.... ေလ့လာေရး ဌာေတြရွိတယ္ ။

ဥပမာ,,,, US studies, Myanmar studies... SE Asia Studies.ေနာက္အစိုးရေတြ လက္ထက္မွာ လုပ္ေစ ခ်င္တယ္ ႏိုင္ငံ သိပ္ေနာက္က်ေနပါၿပီ။

 

အျမင့္ပိုင္း ( ႏိုင္ငံေရး+ စီးပြားေရး+ ႏိုင္ငံတစ္ကာေရးရာ ) မွာ ကၽြမ္းက်င္သူအေရအတြက္ နဲပါး လြန္းတာ ႏိုင္ငံအတြက္ အမွန္တစ္ကယ္မေကာင္းပါဘူး။ Spinning effect ရဲ႕သားေကာင္ ျဖစ္ဖို႔မ်ားေနပါတယ္။


ေျမျပင္ လက္ေတြ႕မွာ ( On the ground )

ေလာေလာဆယ္ အရကိုပဲ လည္ပတ္မွု လြန္တာရဲ႕ ဆိုးက်ိဳးေတြ အမ်ားအျပားကို ေတြ႕ေနရပါတယ္ ။သတိ မထားမိၾက လို႔ပါ။ AA ဟာ ဥပမာ တစ္ခု လို႔ေျပာလို႔ရသလို ICJ ဟာလဲ ဥပမာ တစ္ခုလို႔ ေျပာႏိုင္တယ္ ။ နိစၥဓူဝ ေတြ႕ေနရတာေတြ အမ်ားႀကီးပဲ။

 

လအနည္းငယ္ အတြင္းမွာ ( သာမန္ အားျဖင့္) ၂၀၂၀ ေရြးေကာက္ပြဲလာပါမယ္၊ Spinning effect ေတြ အမ်ားႀကီး ေတြ႕ၾကရပါဦးမယ္ ။ က်န္တာကေတာ့ ကံတရားပါပဲ ဘေမာင္ကေတာ့ ဘာမွမပူပါဘူး ။
ဆရာႀကီး လိုလို ဘာလိုလို နဲ႔ လူတစ္ခ်ိဳ႕ အဲ့ဒီ အက္ဖက္ ထဲမွာ ပက္လက္ေမ်ာလိမ့္မယ္ လို႔ေတာ့ ႀကိဳေျပာ လိုက္ပါဦးမယ္။

 

ျမန္မာ့စကားပံု သြားသတိရမိတယ္... ဘာတဲ့...
" အလည္လြန္တဲ့ဘီး.. ေခ်းနင္း " ဆိုလားပဲ။

 

Crd ...  ေနဇင္လတ္ ( 26.5.20)